အင်ဒိုနီးရှား အစိုးရပိုင် Nggapulu ပင်လယ်ကူးသင်္ဘောစီးခြင်း

(ပါပွါ Papua ၏ ဂျာယာဝီဂျာယာ Jayawijaya တောင်တန်းမှ နှင်းဖုံးတောင်ထိပ်တခု၏ အမည်ကို အစွဲပြုထားသော) ငဂါပူလူ Nggapulu က ဂျာမနီတွင် တည်ဆောက်ထားသည့် သင်္ဘောတစီး ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းက အင်ဒိုနီးရှား အစိုးရပိုင် အမျိုးသား ဖယ်ရီ ကုမ္ပဏီ PELNI ပိုင်ဆိုင်သော သင်္ဘောများထဲတွင် ပါဝင်သည်။

၁၄၆.၅ မီတာ (ပေ ၄၈၀ ခန့်) ရှည်ပြီး ခရီးသည် ၂၁၇၀ ခန့် တင်ဆောင်နိုင်သည့် သင်္ဘောက အရှေ့ဂျာဗားရှိ ဆူရာဘာယာ Surabaya မှသည် မာကတ်ဆာ Makassar၊ ဘောဘော Bau Bau၊ အမ်ဘော် Ambon၊ ဘန်ဒါနိုင်ရာ Banda Neira နှင့် ကေး Kei ကျွန်းစုရှိ ထွယ် Tual သို့ ၆ ရက်နှင့် ၅ ညကြာ ခရီးသွားစဉ်အတွင်း Ceritalah ၏ အိမ်လည်း ဖြစ်ခဲ့ပါသည်။

မိုင် ၃၀၀၀ နီးပါး ရှိသော ခရီးစဉ်က ဝေါလေ့စ် Wallace မျဉ်းဟု သိကြသည့် ပထဝီအရ ထင်ရှားသော အပိုင်းအခြားတခုကို ဖြတ်သန်းသွားပြီး Ceritalah အဖွဲ့ကို အာရှ၏ မျောက်များ၊ ဆင်များနှင့် ကျားများ ရောနှောနေထိုင်ရာ ကမာ္ဘပေါ်တွင် လူဦးရေ အထူထပ်ဆုံး ကျွန်းများထဲမှ တခုဆီမှနေ၍ သမုဒ္ဒရာပိုင်းဇုံ၏ (ကတ္တဝါများ၊ နန္ဒဝန်ငှက်များ၊ သားပိုက်ကောင်များ) တိရိစာ္ဆန် မျိုးစုံနှင့် သစ်ပင်ပန်းပင်မျိုးစုံ ရှိသည့် ပါပွါ Papua တောင်ဘက်ကမ်းရိုးတန်းအလွန်ရှိ ကြည်နူးဖွယ်ကောင်းသော၊ အသွားအလာ နည်းပါးသော ရေပြင်အထိ ခေါ်ဆောင်သွားခဲ့သည်။

ခရီးသည်များက ၈ ထပ် မြင့်သော သင်္ဘောပေါ်သို့ စတင်၍ တက်ကြချိန်( အထမ်းသမားများ၊ ခရီးဆောင်အိတ်များ၊ သေတ္တာများနှင့် အခြားကိုယ်ပိုင်ပစ္စည်းများဖြင့် အလွန်တရာ ရှုပ်ထွေးဆူညံနေချိန်) မှ စ၍ Nggapulu က အင်ဒိုနီးရှား သမ္မတနိုင်ငံ၏ ပုံတူအသေးစားတခု ဖြစ်လာပါသည်။

ဂျာဗားသားများ၊ ဆူမတြာသားများ၊ ဘူဂီများ(နေရာတိုင်းတွင် တွေ့နိုင်သည့် အင်ဒိုနီးရှား အရှေ့ဘက်ခြမ်းမှ ကုန်သည် များ)၊ ပါပူဝမ်များနှင့် အမ်ဘွန်နီးစ်များ ပါဝင်ကြသည်။ မိသားစုလိုက် အဖွဲ့များ၊ လက်ထပ်ပြီးစ စုံတွဲများ၊ ကုန်သည်များနှင့် ကျောင်းသားများက ခေတ်ပြိုင် အင်ဒိုနီးရှား၏ သံစဉ်ကို ပြီးပြည့်စုံစေသည်။

၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် (ကြီးထွားလာသည့် လေကြောင်းပို့ဆောင်ရေး၏ ယှဉ်ပြိုင်မှုကို တုန့်ပြန်သည့်အနေဖြင့်) PELNI အားလုံးက ရိုးရိုးတန်းဖြစ်သည့် ဝန်ဆောင်မှုတခု အဖြစ်သို့ အသွင်ပြောင်းလဲပစ်ခဲ့သည်။ ခရီးသည်များကို အထပ် ၈ ခုလုံးရှိ အခန်းကျယ်ကြီးများထဲတွင် အစိမ်းရောင်တောက်တောက် ပလပ်စတစ်မွေ့ယာများဖြင့် တန်းစီနေရာချ ထားပေးလိုက်ပြီး သီးသန့်ခန်းများနှင့် အတန်းအစား ခွဲခြားမှုကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်ခြင်းက ရောနှောနေမှုကို ပို၍ သတိပြုမိစေခဲ့သည်။ ရှောင်ရှားရ ခက်ခဲစေခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း အင်ဒိုနီးရှား အစစ်အမှန် စတိုင်အရ ကျပ်ညပ်နေသည့် အနေအထားများနှင့် ထိတ်လန့်စရာ ကောင်းလောက်အောင် ရှေးဆန်ရိုးစင်းသည့် ရေချိုးခန်းများရှိနေသည့်တိုင် လူတိုင်းက သူတို့၏ ဟာသဉာဏ်နှင့် ယဉ်ကျေးပျူငှာမှုကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ခဲ့ကြသည်။ မှန်ပါသည်။ ပုံမှန်သွားနေကျလူများက အကောင်းဆုံး ကြိုတင်ပြင်ဆင်လာခဲ့ကြသည်။ မည်သို့ကြုံတွေ့ရမည်ကို သိနေသည့်အတွက် သူတို့က ရွက်ဖျင်တဲငယ်များ ယူဆောင်လာကြသည်။ သင်္ဘော၏ လူသူရှင်းသည့်နေရာများတွင် အိပ်ကြသည်။ အချို့က လှေခါးအောက်တွင်ပင် ဝင်အိပ်ကြသည်။

Nggapulu သင်္ဘောပေါ်က အိပ်စင်/ Team Ceritalah

PELNI ကို ၁၉၅၀ ခုနှစ်တွင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။ လက်ရှိအချိန်တွင် အရွယ်အစားအမျိုးမျိုးရှိသော သင်္ဘော ၇၉ စီး ရှိသည်။ အနောက်ဘက်အစွန်းမှ မန်ထဝီ Mentawai ကျွန်းများမှ ဂူနန်ဂဆစ်တိုလီ Gunungsitoli မှသည် မြောက်ဖက်စွန်း ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံပိုင် မင်ဒါနာအို Mindanao ကျွန်းအနီးရှိ မိယန်ဂတ်စ် Miangas အထိ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ သီးခြားအဖြစ်ဆုံး အစိတ်အပိုင်းများအထိ ခရီးစဉ်များ ပြေးဆွဲပေးနေသည်။

အထူးတလည် မဟုတ်သော ဝန်ဆောင်မှုများအရ သင်္ဘောခက များစွာ မြင့်မားခြင်း မရှိသည်မှာ နားလည်နိုင်စရာ ဖြစ်သည်။ Ceritalah အဖွဲ့၏ ဆူရာဘာယာ Surabaya မှ ထွယ် Tual ခရီးစဉ်( ၂ ပတ် တကြိမ်ထွက်သည့် လမ်းကြောင်းက ဂျကာတာမှ စတင်ပြီး ဆိုရွန် Sorong တွင် အဆုံးသတ်သည်) က အင်ဒိုငွေ ရူပီးယား ၅၄၇၀၀၀ (အမေရိကန် ၃၈) ဒေါ်လာခန့် ကျသင့်ပါသည်။ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်မည်ဆိုလျှင် လေယာဉ်လက်မှတ်က ရူပီးယား ၃၀၀၀၀၀၀ (အမေရိကန် ၂၁၂ ဒေါ်လာ) ကျသင့်မည် ဖြစ်သည်။

၂၀၀၀ ခုနှစ်များနှောင်းပိုင်းတွင် PELNI က တနှစ်လျှင် ခရီးသည် ၈ သန်းကျော် ပို့ဆောင်ပေးခဲ့ရသည်။ ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၈ ခု နှစ်တွင် ထိုပမာဏက ၃.၆ သန်း ခန့် အထိ ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဖြစ်သည် ဆယ်စုနှစ်များစွာ အရှုံးပေါ်ခဲ့ပြီးနောက် သမ္မတ ဂျိုကိုဝီ၏ ရည်မှန်းချက်ကြီးမားလှသော အခြေခံ အဆောက်အဦး စီမံကိန်းများ၊ အထူးသဖြင့် သူ၏ ထိုလော့ Tol Laut သို့မဟုတ် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ပင်လယ် ရေကြောင်းဆက်သွယ်မှုကို မြှင့်တင်မည့် “ပင်လယ်တံတား” စီမံချက်၏ ပင်မအစိတ်အပိုင်းတခု ဖြစ်သော ထိုကုမ္ပဏီက နောက်ဆုံးတွင် အမြတ်ရလာနိုင်ခဲ့သည်။

ကူးတို့ဝန်ဆောင်မှုများ မြန်ဆန်သွက်လက်မှု ရှိမလာသေးသည့် ယခင်ကာလများကဆိုလျှင် ခရီးသည်များအတွက် နေရာတခု သို့မဟုတ် အိပ်ရာတခုအတွက် အာမခံချက် မရှိပါ။ အကန့်အသတ်ရှိသော ဝန်ဆောင်မှုများကို ရရှိရန် စုပြုံ တိုးဝှေ့ကာ လုံးထွေးသတ်ပုတ်နေခဲ့ကြရသည်။ ယခုအခါ နေရာချထားပေးမှုများရှိနေခြင်းနှင့်အတူ စိုးရိမ်ကြောင့်ကြရမှုများ နည်းပါးသွားခဲ့ပြီဖြစ်သည်။

Nggapulu သင်္ဘောကုန်းပတ်ပေါ်က နေထွက်ချိန်တခု/ Team Ceritalah

သို့သော်လည်း ဆူလာဝေဆီ Sulawesi တောင်ပိုင်းမှ အသက် ၃၀ အရွယ် အိမ်ရှင်မတယောက်ဖြစ်သော ဒါနီ Darni ပြောသည့်အတိုင်းဆို လျှင် “PELNI အနေနဲ့ ရေချိုးခန်းတွေကို ဦးစားပေးဖို့ လိုတယ်။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ အဲဒါတွေက ညစ်ပတ်ပြီး ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီညွတ်ဘူး။ ပိုးဟပ်တွေက နေရာတိုင်းပဲ”။

အားလုံးစားနိုင်သည့် တနေ့ သုံးကြိမ်ကျွေးသည့် အစားအသောက်ကလည်း များစွာ မကောင်းလှပါ။ ခရီးသည်အများစုက ကိုယ်ပိုင် အစားအစာများ ယူလာကြသည်။ သို့မဟုတ် ဝန်ထမ်းများအတွက် စားသောက်ဆိုင်မှ ထပ်ဝယ်စားကြသည်။ ခေါက်ဆွဲခြောက်နှင့် သစ်သီးကဲ့သို့ သရေစာများရောင်းသည့် ဈေးသည်များတော့ ရှိပါသည်။

အစပိုင်းတွင် ကျယ်ပြန့်၍ ဟင်းလင်းပွင့်နေသော ပင်လယ်ပြင်ကိုကြည့်ရခြင်းက အသက်ရှူမှားလောက်စရာ ဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် နေထွက်ချိန်နှင့် နေဝင်ချိန်တွင် ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း အဝေးကိုကြည့်ပြီးသည့် နောက်တွင် ကြည့်စရာက ဤမျှသာဖြစ်ကြောင်း သဘောပေါက်လာလ်ိမ့်မည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ခရီးစဉ်သည် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ကြီးမားကျယ်ပြန့်သော အတိုင်းအတာကို ရသအမျိုးမျိုးဖြင့် သတိပေးနေသလိုဖြစ်သည့်တိုင် နွမ်းနယ်ပင်ပန်းစရာလည်း ဖြစ်သည်။

ပျင်းရိခြင်းကြောင့် ခရီးသည်များမှာ(လူအများစု မကြာခဏ လုပ်တတ်ကြသလို) စိတ်ပျော်ရွှင်မှုအတွက် အခြားသူများဘက်သို့ လှည့်ကြသည်။ အဆွေခင်ပွန်းဖွဲ့ကြသည်။ သက်သာရာ ရှာကြသည်။

ဘောလီးဝုဒ် ရုပ်ရှင်များပြသည့် ဖြစ်ကတတ်ဆန်း ရုပ်ရှင်ရုံတခုရှိသည်။ စန္ဒယားတီးရင်း အင်ဒိုနီးရှား ဂန္ထဝင်ပေါ့ပ် သီချင်း များကို ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် သီဆိုဖျော်ဖြေသည့် ဂီတပွဲလည်း ရှိသည်။ ထို့ပြင် ကစားဝိုင်းများနှင့် လေးညှင်း စီးကရက်၏ ချိုမြမြဆွဲဆောင်နေသော ရနံ့များကိုလည်း အမြဲတမ်းရနေသည်။ တကြိမ်တွင် ကြုံသလိုဖြစ်သလို တန်းစီက ကြသည့် ကပွဲတခုပင် ရှိခဲ့၏။

ပျင်းစရာ ဖြေဖျောက်စရာ စုရုံးကပွဲတခု/ Team Ceritalah

ထုံးစံအတိုင်း လူတိုင်း လှိုင်းမှုးသည့် ဒဏ်ကို မတွန်းလှန်နိုင်ကြပါ။ အထူးသဖြင့် ဘောဘော Bau Bau နှင့် အမ်ဘွန် Ambon ကြားမှ ရေပြင်က ကြမ်းတမ်းလွန်းသည်။ အချို့က မီးကင်ထားသည့် ဖန်ခွက်ဖြင့် အရေပြားကို စုပ်ခြင်းကဲ့သို့သော ရိုးရာကုထုံးများဖြင့် ဖြေဖျောက်ကြ၏။

မွတ်ဆလင်ထုံးစံအရ ဝတ်ပြုသည့် အချိန်များကလည်း လူအများကို အတူတကွ စုစည်းမိစေသည်။ အမှန်တကယ်အားဖြင့်လည်း ဟင်းလင်းပွင့်နေသည့် ကုန်းပတ်ပေါ်တွင် သောကြာနေ့ ဝတ်ပြုသူများကို မြင်တွေ့ရခြင်းက အတော် စိတ်လှုပ်ရှား စရာဖြစ်သည်။

မိုဟာမက်ဒီယာ ဘူတွန် Muhammadiyah Buton တက္ကသိုလ်မှ အသက် ၁၉ နှစ် အရွယ်ကျောင်းသားတဦး ဖြစ်သည့် အစ်ဘ်နူ ရီဟမ်ဒါနီ Ibnu Rihamdani က “ပင်လယ်ခရီးစဉ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ လူသစ်တွေနဲ့ ဆုံတွေ့ရတာ ကျနော် သဘောအကျဆုံးပါ။ ဆက်ဆံရေးက ညီအကိုတွေလိုပဲ” ဟု Ceritalah အဖွဲ့ကို ပြောသည်။ သူက ဆူလာဝေဆီ Sulawesi အလယ်ပိုင်းမှ ဖြစ်သည်။

သို့သော်လည်း အဆိုပါ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုများကို ခရီးသည်များ သင်္ဘောပေါ်မှဆင်းသွားပြီး သူတို့၏ ပုဂ္ဂလိက ဘဝများသို့ ပြန်ရောက်သွား၍ များမကြာမီမှာပင် မေ့လျော့သွားကြမည်ဖြစ်သည်။ ထို့နောက်တွင် ခရီးသည် အသစ်များ သင်္ဘောပေါ်သို့ တက်လာကြပြီး ဖြစ်စဉ်က တကျော့ပြန်လည်ပါလိမ့်မည်။

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ၇ ဦးမြောက် သမ္မတ ဂျိုကိုဝီ (အလယ်ဂျာဗားရှိ ဆိုလို Solo မြို့မှ ပရိဘောဂလုပ်သူ တဦးဖြစ်ခဲ့သူ) က သူ၏ ဒုတိယသက်တမ်းကို စတင်ထမ်းဆောင်သည့် အချိန်တွင် Nggapulu အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံအတွက် စွမ်းအားရှိသော၊ ကွက်တိဖြစ်သော တင်စားမှု နိမိတ်ပုံတခု ဖြစ်သည်။

အပြောင်းအလဲမြန်ခြင်းနှင့် မိုးသက်မုန်တိုင်းများ (နိုင်ငံရေးဖြစ်စေ၊ စီးပွားရေးဖြစ်စေ သို့မဟုတ် မြေငလျင်ဖြစ်စေ) ၏ ရိုက်ပုတ်မှုကို အမြဲတမ်းခံနေရသည့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ပြည်သူ ၂၆၇ သန်းက သူတို့သက်ဆိုင်ရာ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှုများတွင် သက်သာရာရှာကြသလို သူတို့ပတ်ဝန်းကျင်မှ (အချင်းချင်း) မိတ်ဆွေဖြစ်မှု ရင်းနှီးချစ်ခင်မှု တွင်လည်း ရှာကြသည်။ အားလုံးက ဒန်းဒွတ် dangdut (အင်ဒိုနီးရှား ရိုးရာဂီတနှင့်အက) ၏ အဆက်မပြတ် တီးခတ်နေသော စည်းချက်များနှင့် ဆိမ့်အီနေအောင်ပြင်းသည့် လေးညှင်းစီးကရက်ရနံ့များကြားတွင် ရှိနေသည်။

သင်္ဘောကုန်းပတ်ပေါ်က သောကြာနေ့ ဝတ်ပြုပွဲ/ Team Ceritalah

အရု Aru ကျွန်းများနှင့် ပါပွါ Papua ရှိ အင်ဒိုနီးရှားပိုင် မရောက်ကီး Merauke တို့က အရှေ့ဘက်မှ ပို၍ပင် ဝေးသည့် နေရာတွင် ရှိနေကြကြောင်း သတိထားမိသည့် အချိန်တွင် ဂျာဗားမှသည် အရှေ့မြောက်ပိုင်းကျွန်းများဆီသို့ တပတ်နီးပါးကြာသည့် ပင်လယ်ခရီးက သင့်ကို အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ရေပြင်ကျယ်ပြောမှုကို ခံစားရစေပါလိမ့်မည်။

ထို့ကြောင့် အရာရာတိုင်းက အမြဲတမ်းကောင်းနေသည် မဟုတ်သော်လည်း သူတို့အတူ ကြုံတွေ့ရသည့် အခက်အခဲများ နှင့် ဦးတည်ရာခရီးဆုံးသို့ ရောက်လိုသော ပြင်းထန်သည့် ဆန္ဒတခုတို့က စုစည်းပေးထားသော ခရီးသည် ၂၁၇၀ ဦးနှင့် အတူ Nggapulu ကိုယ်တိုင်က အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံနှင့် တူနေခြင်းမှာ သာမန်ထက် ထူးကဲသည့် လက်တွေ့ ဖြစ်သည်။

အမြဲတမ်းလည်း တရွေ့ရွေ့နှင့် ရှေ့သို့ဆက်သွားနေသည်။

(ကာရင်ရတ်စလန်သည် အာဆီယံရေးရာများကို အထူးပြုလေ့လာရေးသားနေသူ မလေးရှား စာရေးဆရာတဦး ဖြစ်သည်။ ကွာလာလမ်ပူ အခြေစိုက် အကြံပေးအဖွဲ့ Ceritalah ASEAN ကို တည်ထောင်သူ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်လည်း ဖြစ်သည်။)

You may also like these stories:

အင်ဒိုနီးရှား ကျောင်းသားဆန္ဒပြသူများကြားဝယ်

အိန္ဒိယသားတွေ လာချေပြီ

မာယာကာရင် သို့မဟုတ် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး လှုံ့ဆော်သူ ရုပ်ရှင်မင်းသမီး

အာဏာရှင်စနစ်မှ ဒီမိုကရေစီသို့ လမ်းခင်းပေးသူ ဘီဂျေဟာဘီဘီ

The post အင်ဒိုနီးရှား အစိုးရပိုင် Nggapulu ပင်လယ်ကူးသင်္ဘောစီးခြင်း appeared first on ဧရာဝတီ.