ဦးေႏွာက္မွာ အရည္ေတြမ်ားၿပီး ေခါင္းႀကီးတာကေတာ့ အရမ္းမလြယ္ကူတဲ့ ျပႆနာပါ
ေမြးကတည္းက ေခါင္းႀကီးေလးေတြ ျဖစ္ေနတာ၊ ကေလးဘဝမွာ ေခါင္းႀကီးလာတာ၊ အသက္ႀကီးမွ ေခါင္းႀကီး လာတာေတြ ေတြ႔ဖူးမွာပါ။ ေတြ႔ဖူးမယ္ ဆိုတာကလည္း ကေလး တေထာင္ေမြးရင္ ႏွစ္ေယာက္ေလာက္က ေခါင္းႀကီးေလးေတြ ေမြးလာတတ္တယ္လို႔ ေလ့လာမႈေတြက ဆိုတာကိုး။ ေခါင္းႀကီးတာက ေမြးစကေန အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ အထိလည္း ျဖစ္လာတတ္တဲ့ ေရာဂါတခုပါ။ ေဆးပညာအရ Hydrocephalus ေခၚၿပီး ဦးေခါင္းခြံထဲမွာ ေရေတြ မ်ားလာၿပီး ဦးေႏွာက္ကို ေရာင္ရမ္း လာေစတာပါ။ Water on the rain လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ဦးေႏွာက္ ထိခိုက္ရာကေန ႐ုပ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေတြပါ ခ်ိဳ႕ယြင္းေစတာမို႔ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာေတြ မဆိုးဝါးေအာင္ ကုသကာကြယ္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အေျခအေန တခုပါပဲ။
ျဖစ္စဥ္ကို ေလ့လာရင္
ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာရံုေၾကာမႀကီးေတြမွာ ပံုမွန္ စီးဆင္းလွည့္လည္ေနတဲ့ အရည္ cerebrospinal fluid CSF ရွိပါတယ္။ ရံဖန္ရံခါ က်ေတာ့ အဲဒီ အရည္ေတြမ်ားလာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အရည္စီးေၾကာင္းမွာ ပိတ္ဆို႔မႈ တခုခုျဖစ္တာ ေသြးေၾကာေတြက အရည္ကို စုပ္ယူႏိုင္စြမ္း က်ဆင္းတာ ဦးေႏွာက္က အရည္ေတြပိုထုတ္တာ စတာေတြ ေၾကာင့္ပါ။ အရည္ေတြ မ်ားလာေတာ့ ဦးေႏွာက္ကို ဖိအား မ်ားလာေစၿပီး ဦးေႏွာက္တစ္ရႉးေတြ ေရာင္ရမ္း ထိခိုက္ေတာ့တာ ေပါ့။
အေၾကာင္းရင္းခံေတြက
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ သေႏၶသား ကာလကတည္းက ေခါင္းႀကီးေနတာေတြက ေမြးရာပါ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ျဖစ္တဲ့ အာရံုေၾကာမႀကီး ၿပီး ျပည့္စံုေအာင္ မပိတ္တာ၊ ဗီဇ မ်ိဳးရိုးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္မွာ ဂ်ိဳက္သိုး Rubella လို ေရာဂါ ကူးစက္ခံရတာ … စတာေတြေၾကာင့္ပါ။
ေမြးကင္းစ၊ ကေလးငယ္ဘဝနဲ႔ ကေလးႀကီးေတြ အရြယ္မွာျဖစ္ရတာေတြက – ဦးေႏွာက္အာရံုေၾကာ အဖြဲ႕အစည္းမွာ ဦးေႏွာက္ အေျမႇးေရာင္တာလို ကူးစက္ေရာဂါေတြ ျဖစ္လို႔ေမြးဖြားေနစဥ္နဲ႔ ေမြးၿပီးစမွာ ဦးေႏွာက္က ေသြးယိုစိမ့္တာ (အထူးသျဖင့္ လမေစ့ဘဲေမြးတဲ့ ကေလးေတြ ျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။)
မေမြးမီ၊ ေမြးေနစဥ္နဲ႔ ေမြးဖြားၿပီးခ်ိန္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရတာ၊ ဦးေခါင္း ဒဏ္ရာရတာ ဦးေႏွာက္ထဲမွာ အလံုးအႀကိတ္ ျဖစ္တာ စတဲ့ အေၾကာင္းေတြေၾကာင့္လို႔ ဆိုပါတယ္။
လူႀကီးပိုင္း ေတြမွာလည္း အဲသလို ဦးေခါင္းထဲ အရည္ေတြ မ်ားလာတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဖိအားကေတာ့ ပံုမွန္သာ ရွိတတ္တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဦးေႏွာက္ ေဖာင္းၿပီးလာတာက လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြေတာ့ ထိခိုက္ေစတာ ပါပဲ။
လူႀကီးေတြျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းေတြက –
ဦးေႏွာက္ အေျမႇးေရာင္လို ဦးေႏွာက္နဲ႔ ဆက္စပ္ေရာဂါေတြ၊ ဦးေခါင္းထိခိုက္ ဒဏ္ရာရတာေတြ၊ ဦးေႏွာက္ထဲက ေသြးေၾကာေတြ ေသြးယိုစိမ့္တာေတြ၊ ဦးေႏွာက္ ခြဲစိတ္တာေတြ ေၾကာင့္ပါ။
ေရာဂါရဲ ့ လကၡဏာ –
ဦးေခါင္းမွာ အရည္ေတြ စတာကေန ရာသက္ပန္ ဦးေႏွာက္ကို ထိခိုက္ သြားေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လကၡဏာေတြ ေပၚေပါက္လာတာနဲ႔ ပိုမဆိုးေအာင္ ကုသခံရမွာပါ။ လကၡဏာက အရြယ္လိုက္ၿပီး ကြဲျပားတတ္ပါတယ္။
ကေလးငယ္ေတြမွာ-
ကနဦး လကၡဏာေတြအျဖစ္ ငယ္ထိပ္ေဖာင္းလာတာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ဦးခြံေအာက္မွာ ေပ်ာ့ေပ်ာ့ ေနရာတခုခု ေပၚလာတာ၊ ဦးေခါင္း လံုးပတ္ ႀကီးလာတာ၊ မ်က္စိေတြက ေအာက္ဖက္မွာပဲ ကပ္ေနတာ၊ တက္ခ်က္တာ၊ အလြန္အမင္း ဂ်ီတိုက္တာ၊ အန္တာ၊ အအိပ္မ်ားတာ၊ အစားနည္းတာ၊ ႂကြက္သားေတြ ေတာင့္တင္း ခိုင္မာမႈ ေလ်ာ့့လာတာ စတာေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။
တႏွစ္ေက်ာ္ အရြယ္ေတြက်ေတာ့ –
အသံစူးစူးနဲ႔ ငိုတာ၊ အမူအက်င့္ေတြ ေျပာင္းလာတာ၊ မ်က္ႏွာပံုစံ ေျပာင္းလာတာ၊ မ်က္စိက ေထာင့္ျဖတ္ (ဘယ္က ညာၾကည့္၊ ညာကဘယ္ၾကည့္) ျဖစ္လာတာ၊ ေခါင္းကိုက္ တတ္တာ၊ ႂကြက္တက္တာ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ေႏွးေကြးတာ၊ စားရ ေသာက္ရခက္တာ၊ ကဏွာမၿငိမ္ ျဖစ္တာ၊ ဆီးမထိန္းႏိုင္တာ၊ ကိုင္တြယ္တာေတြ အၿမဲလိုလို လြတ္က်တာ၊ ေခါင္းက ပံုမွန္ထက္ ပိုႀကီးတာ၊ တက္ႂကြမႈ မရွိတာ၊ တက္ခ်က္တာ၊ အာရံုစူးစိုက္ မရတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
သက္လတ္ သက္ႀကီးပိုင္းေတြမွာ –
နာတာရွည္ ေခါင္းကိုက္တာ၊ လမ္းေလွ်ာက္တဲ့ အခါ ဟန္ခ်က္ထိန္းရ ခက္လာတာ၊ မွတ္ဉာဏ္ ေလ်ာ့နည္းလာ တာ၊ ဆီးေရာ ဝမ္းေရာ မထိန္းႏိုင္တာ၊ မ်က္စိအျမင္ေတြ ျပႆနာ ျဖစ္လာတာ၊ အာရံု စူးစိုက္ရ ခက္လာတာ စတာေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။
ေရာဂါေသခ်ာဖို႔
ထံုးစံအတိုင္းပါပဲ။ ဒီလကၡဏာေတြ ေပၚလာတာကို ဆရာဝန္က စမ္းသပ္ၿပီး သံသယရွိရင္ Ultrasound , CT , MRI စတဲ့ စမ္းသပ္မႈေတြနဲ႔ အတည္ျပဳရပါတယ္။ ေရာဂါျဖစ္ေနၿပီဆိုရင္ ကုသမႈခံယူတာက မကုသတာထက္ ပိုေကာင္းပါ တယ္။ ကုသတာက ဦးေႏွာက္ ပံုမွန္ျပန္ျဖစ္ေအာင္ေတာ့ မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။ ထိခိုက္မႈေတြ ပိုမလာေအာင္ ကာကြယ္တာပါ။ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ဦးေႏွာက္အရည္ေတြ ပံုမွန္စီးဆင္းေအာင္ ျပင္ဆင္ေပးတာပါ။ ခြဲစိတ္မႈ လုပ္ရပါတယ္။
အဆို႔ရွင္ပါတဲ့ ပိုက္ရွည္ေလး Shunt ထည့္တာေပါ့။ ဦးေႏွာက္မွာ ပိုက္ရဲ႕ အစြန္းတဖက္ထည့္၊ ေနာက္အစြန္း တဖက္ကို ရင္ဘတ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဝမ္းဗိုက္မွာ ထည့္တာပါ။ ဦးေႏွာက္ထဲက အရည္ပိုေတြ တျခား အစြန္းဘက္ စီးဆင္း စုပ္ယူေစတာပါ။ အၿမဲတမ္း ထည့္ထားၿပီး ဂ႐ုစိုက္ၾကည့္ေနရတာ မ်ိဳးပါ။
ေနာက္တစ္နည္းက်ေတာ့
ဦးေႏွာက္ထဲက အခန္း Ventricle ေတြ ေအာက္ေျခမွာ အေပါက္ေဖာက္ၿပီး ဦးေႏွာက္က အရည္ေတြ စီးဆင္း သြားေအာင္ လုပ္ရတာမ်ိဳးပါ။ Ventriculostomy ေခၚပါတယ္။ ေရာဂါရွိေနတဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြ အတြက္ ကေလးအထူးကုေတြ၊ ပညာေရး ကၽြမ္းက်င္သူေတြ၊ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ ပါရဂူေတြ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကုထံုး ပညာရွင္ေတြ အားလံုးပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ေပးၿပီး ဒုကၡိတ ဘဝကို တတ္ႏိုင္သမွ် ကူညီရတာမို႔ မလြယ္လွပါဘူး။ လူႀကီးေတြမွာ ျဖစ္တာက်ေတာ့လည္း ျပန္လည္ထူေထာင္ ေရးေတြ၊ လုပ္ငန္းခြင္ ကုထံုးေတြ အမ်ားႀကီးနဲ႔ ရာသက္ပန္ ေနထိုင္ေရးကို ကူညီရတာပါပဲ။
ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း
ေခါင္းႀကီးတဲ့ ဒီေရာဂါက ကာကြယ္လို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။ ျဖစ္ႏိုင္ေျခေတြ ေလ်ာ့က်ေအာင္ လုပ္ၾကည့္ရမယ့္ နည္းလမ္းေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္မွာ ဒီေရာဂါ ဆက္ႏႊယ္ ျဖစ္ပြားေစတဲ့ ေရာဂါေတြအတြက္ ကာကြယ္ေဆး ထိုးရပါမယ္။ ဂ်ိဳက္သိုးလို ေရာဂါ တခုခု ျဖစ္တာနဲ႔ အထူးစစ္ေဆး ကုသခံရပါမယ္။ ဆိုင္ကယ္၊ စက္ဘီး စီးတဲ့ အခါေတြမွာ ဦးထုပ္ေဆာင္းတာမ်ိဳး၊ ကားစီးရင္ ခါးပတ္ ပတ္တာမ်ိဳး ကလည္း ဦးေခါင္းထိခိုက္ ေစတဲ့ မေတာ္တဆမႈ ေတြမွာ ကာကြယ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကေလးငယ္ေတြကို ဦးေခါင္းထိခိုက္ဒဏ္ရာ မရေအာင္ အထူး ဂ႐ုစိုက္ေပးရမွာပါ။
အသိဉာဏ္ ႂကြယ္ဝလို႔ ေခါင္းႀကီးတယ္ တင္စားတာက ေကာင္းတဲ့ လကၡဏာျဖစ္ေပမယ့္ ဦးေႏွာက္မွာ အရည္ေတြမ်ားၿပီး ေခါင္းႀကီးတာကေတာ့ အရမ္းမလြယ္ကူတဲ့ ျပႆနာဆိုတာ သိၾကေစခ်င္တာပါ။ ။
The post ေခါင္းႀကီးျခင္းက ရွင္းဖို႔ မလြယ္တဲ့ ျပႆနာ appeared first on ဧရာ၀တီ.