ဦးက်င္လန္မန္းႏွင့္ ေဒၚခြန္းေရႊ (ဓာတ္ပံု – တင္ထက္ပိုင္ / ဧရာ၀တီ)
ပ်ားပန္းခပ္မွ် စည္ကားေနတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေစ်း ပင္မ အေဆာက္အအံုရဲ႕ အေရွ႕ဘက္ျခမ္း ပထမထပ္ရွိ ႐ိုးရာေမ တိုင္းရင္းသား အဝတ္အထည္နဲ႔ အသံုးအေဆာင္မ်ား အေရာင္းျပခန္းေလးထဲမွာ ခ်င္းအမ်ိဳးသမီးႀကီး ေဒၚခြန္းေရႊက လာေရာက္ ၾကည့္႐ႈသူ ဧည့္သည္ေတြကို ရႊင္လန္းတဲ့ မ်က္ႏွာနဲ႔ မေမာႏိုင္ မပန္းႏိုင္ ရွင္းျပေျပာဆို ေနပါတယ္။
ျပခန္းထဲမွာေတာ့ ခ်င္းနဲ႔ နာဂ အဝတ္အထည္မ်ား၊ တဘက္မ်ား၊ ၿခံဳလႊာမ်ား၊ လည္ဆြဲပုတီးမ်ားကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသား အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းေတြ အျပင္ ခ်င္းအထည္စနဲ႔ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ေခတ္မီ အသံုးအေဆာင္မ်ား လည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ ေခါင္းအုံးငယ္မ်ား၊ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးသံုး ေရာင္စံု ပိုက္ဆံအိတ္ကေလးမ်ား၊ စားပြဲ အလွခင္း အထည္ေလး မ်ားလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခ်င္း႐ိုးရာ အဝတ္အထည္မ်ားကို ေခတ္သစ္ အသံုးအေဆာင္မ်ား အျဖစ္ ဖန္တီးယူဖို႔ ေပါင္းကူးေပးထားတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
ဒီ လုပ္ငန္းကို ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ ေလာက္က စတင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာေရာ၊ ကမၻာကပါ သတိျပဳမိေစတာကေတာ့ ၁၉၉၆ ျမန္မာ့ခရီးသြားႏွစ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ အခါက်မွ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဒၚခြန္းေရႊရဲ႕ ခင္ပြန္း ဦးက်င္လန္မန္းက ေျပာျပတယ္။
“စတုန္းကေတာ့ နတ္စိမ္းဂမုန္း အေရာင္းအဝယ္နဲ႔ စခဲ့တယ္၊ ေနာက္ပိုင္းမွာ ႐ိုးရာအထည္ေတြ အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းေတြ ပါလာတာပါ။ အလွည့္အေျပာင္းသဖြယ္ ျဖစ္သြားတာက ၁၉၉၆ ျမန္မာ့ ခရီးသြားႏွစ္ မွာပါ။ တိုင္းရင္းသား ေတြရဲ႕ ႐ိုးရာအသံုးအေဆာင္နဲ႔ အဝတ္အထည္ေတြ ျပသေရာင္းခ်ဖို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ က်ိဳကၠဆံကြင္းမွာ ၁ လၾကာ ျပသခဲ့တာက စၿပီး ျမန္မာေရာ ကမၻာကပါ စိတ္ဝင္စားလာတာလို႔ ဆိုႏိုင္ ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ခ်င္းနဲ႔ နာဂ႐ိုးရာ အသံုးအေဆာင္၊ အဝတ္အထည္ေတြပဲ ဆက္လုပ္ ျဖစ္တာပါ” လို႔ အသက္ ၅၆ ႏွစ္ အရြယ္ ဦးက်င္လန္မန္းက ရွင္းျပပါတယ္။
႐ိုးရာေမ အေရာင္းျပခန္း အတြက္ ခ်င္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၊ ေတာင္ပိုင္းနဲ႔ အေနာက္ေတာင္ပိုင္း ေဒသက ခ်င္းတိုင္းသား အမ်ိးသမီး ၁၀၀ ေလာက္က ရက္လုပ္ေပးတာ ျဖစ္ၿပီး၊ သမဝါယမ အသြင္ေဆာင္တဲ့ စီးပြားေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ နည္းလမ္းနဲ႔ စုေပါင္းလုပ္ကိုင္တာလို႔လည္း ဦးက်င္လန္မန္းက ေျပာပါတယ္။
“အဓိကကေတာ့ ေစ်းကြက္ရလာၿပီ ဆိုရင္ အဲဒီ ေစ်းကြက္ရဲ႕ ဝယ္လိုအားကို ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ဖို႔ စီစဥ္တာပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ဆီမွာ ထုတ္လုပ္တဲ့ ပစၥည္းရဲ႕ အရည္အေသြးနဲ႔ တန္ဖိုးကိုလည္း ဝယ္ယူသူေတြ သိျမင္ေအာင္ ေျပာျပရွင္းျပရ ပါတယ္။ တခါတေလ ဝယ္ယူသူေတြက သူတို႔ လိုလားတဲ့ အရြယ္အစားနဲ႔ အေရာင္ကို ေျပာရင္လည္း ထုတ္လုပ္ ေပးႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးပါတယ္။ အခက္အခဲ တခ်ိဳ႕ေတာ့ ရွိတာေပါ့” လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
၂၀၀၃ နဲ႔ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ေတြက မကၠဆီကိုႏုိင္ငံ စင္တာဖဲၿမိဳ႕မွာ International Folk Art Market ကို သြားေရာက္ ျပသ ခဲ့ၿပီး သူတုိ႔ရဲ႕ ပစၥည္းေတြကို ျပည္ပေစ်းကြက္နဲ႔ မိတ္ဆက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ နယူးေယာက္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ International Gift Fair မွာလည္း ပါဝင္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
“သူတို႔ကို က်မတို႔ရဲ႕ ခ်င္းနဲ႔ နာဂ အသံုးအေဆာင္ အဝတ္အထည္ေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာကို မိတ္ဆက္ေပးႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ ဝယ္ယူ သံုးစြဲ သူကေတာ့ နည္းေနေသးတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ သူတို႔ လိုလားတဲ့ အရြယ္အစားနဲ႔ အေရာင္ကို က်ေတာ့ အျပည့္အဝ လုပ္မေပးႏိုင္ဘူးေလ” လို႔ ေဒၚခြန္းေရႊက ရွင္းျပပါတယ္။
အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက ႏွစ္သက္တဲ့ အရြယ္အစား၊ မွာယူတဲ့ အေရာင္ေတြ ဖန္တီးခ်ဳပ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ ေဒသခံ အထည္ ရက္လုပ္သူေတြနဲ႔ ညွိႏႈိင္း လုပ္ကိုင္လ်က္ ရွိၿပီး၊ ႐ိုးရာ အဝတ္အထည္မ်ားနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ေစ်းကြက္ထဲ ထိုးေဖာက္၀င္ေရာက္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနပါၿပီ။
ခ်င္းနဲ႔ နာဂ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ႐ိုးရာ အဝတ္အထည္နဲ႔ အသံုးအေဆာင္ေတြကို ကမၻာက သိျမင္ေစႏိုင္ခဲ့ သလို၊ မ်ိဳးဆက္သစ္ တိုင္းရင္းသား အထည္ရက္လုပ္သူ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကိုလည္း အဝတ္အထည္ ရက္လုပ္နည္းေတြ လက္ဆင့္ကမ္း ေပးႏိုင္ခဲ့တာေၾကာင့္ ဦးက်င္လန္မန္းနဲ႔ ေဒၚခြန္းေရႊတို႔ ဂုဏ္ယူေနၾကပါတယ္။
“အားလံုးဟာ ခ်င္း႐ိုးရာနဲ႔ နာဂ ႐ိုးရာ အဝတ္အထည္ လက္လုပ္ အသံုးအေဆာင္ေတြပါ။ စလုပ္ျဖစ္တုန္းကေတာ့ မိသားစု လုပ္ငန္းေလး အျဖစ္ စတင္ခဲ့တာေပါ့။ ေနာက္ေတာ့ တျဖည္းျဖည္း က်ယ္ျပန္႔ေအာင္ တိုးခ်ဲ႕လာခဲ့ရတာပါ။ ဒီလုပ္ငန္းက က်မတို႔ ခ်င္း အမ်ဳိးသမီးေတြ အတြက္ အေထက္အပံ့ တစံုတရာ ေပးႏိုင္တဲ့ အျပင္ ကိုယ့္တိုင္းရင္းသားရဲ႕ လက္မႈအႏုပညာကို ေဖာ္လွစ္ျပႏိုင္တာေၾကာင့္ က်မ ဂုဏ္ယူတယ္” လို႔ ေဒၚခြန္းေရႊက ေျပာပါတယ္။
The post ရိုးရာအထည္အလိပ္နဲ႔ ေခတ္သစ္ အသံုးအေဆာင္တို႔ကို ေပါင္းကူးေပးတဲ့ ႐ိုးရာေမ appeared first on ဧရာ၀တီ.