အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒ ျပင္ဆင္ရန္ ေက်ာင္းသားမ်ားက ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္ကို မေမ့ၾကေသး (ဓာတ္ပံု – စိုင္းေဇာ္ / ဧရာဝတီ)
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသစ္လက္ထက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒ ျပ႒ာန္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေက်ာင္းသားဆႏၵျပပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အစိုးရကလည္း ယခင္ စစ္အစိုးရလမ္းစဥ္အတိုင္း အင္အားသံုး၍ ၿဖိဳခြင္းတံု႔ျပန္ခဲ့သည္။ အာဏာပိုင္မ်ား၏ အခေၾကးေငြျဖင့္ ငွားရမ္းထားသည့္ ရာဇဝတ္သားမ်ားက ရန္ကုန္တြင္ ေက်ာင္းသား မ်ားႏွင့္ ဆႏၵျပသူမ်ားကို ႐ိုက္ႏွက္ၿပီး အတင္းဆြဲေခၚ ဖမ္းဆီးခဲ့ၾကသည္။
မတ္လအတြင္း အစိုးရ၏ လက္ပံတန္း ဆႏၵျပ ေက်ာင္းသားသပိတ္ကို အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြဲခဲ့သည့္ အတြက္ ျပည္တြင္းအရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ျပစ္တင္ေဝဖန္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အဆိုပါၿဖိဳခြဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံတကာ၏ တံု႔ျပန္မႈမွာ စိုးရိမ္ပူပန္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို႐ံုမွ် သာျဖစ္ၿပီး ဒီမိုကေရစီ၏ ပံုရိပ္ျဖစ္သည့္ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ဆႏၵျပေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားအတြက္ အနည္းငယ္သာ ေျပာဆိုခဲ့သည့္ အျပင္ စာနာေထာက္ထားမႈ အနည္းငယ္သာ ျပသ ခဲ့သည့္အတြက္ အံ့အားသင့္သူ မ်ားစြာရွိခဲ့သည္။
လက္ရွိပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လႈပ္ရွား မႈ၏ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ျဖစ္ေသာ ေဒါက္တာသိန္းလြင္သည္လည္း ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္အျဖစ္မွ ဖယ္ရွားျခင္းခံခဲ့ရသည္။
ေက်ာင္းသားမ်ားက ေတာင္းဆိုေနေသာ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ ပညာေရးကိစၥမ်ားတြင္ ပိုမိုပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေရးအေပၚ စာနာမႈရွိသည္ ျဖစ္ေစ၊ မရွိသည္ျဖစ္ေစ ေက်ာင္းသားမ်ားကို အေလးအနက္ထားၿပီး သူတို႔၏နစ္နာမႈမ်ား၊ မေက်နပ္ခ်က္မ်ားကို လိမၼာပါးနပ္စြာျဖင့္ နားေထာင္ေပးရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာ့သမိုင္းႏွင့္ အကြ်မ္းတဝင္ရွိသူ မည္သူမဆို ေက်ာင္းသားမ်ား ဦးေဆာင္သည့္ လႈပ္ရွားမႈဆိုသည္မွာ အင္အားျပင္းထန္ေသာ အေျခအေနႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲတို႔၏ ေရွ႕ေျပး နိမိတ္ျဖစ္ေၾကာင္း သိထားၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။
စာေပတတ္ေျမာက္မႈႏွင့္ ပညာတတ္ဘဝကို တန္ဖိုးထားတတ္သည့္ အစဥ္အလာရွိေသာ ႏိုင္ငံ တခုတြင္ ေမွ်ာ္လင့္ရမည့္ အေၾကာင္းတခုလည္း ျဖစ္သည္။
ကိုလိုနီေခတ္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ
၁၉၂၀ ခုႏွစ္တြင္ အုပ္စိုးသူ ၿဗိတိသွ်တို႔က ျပ႒ာန္းခ်င္ေသာ တကၠသိုလ္ဥပေဒသည္ မွ်တျခင္း မရွိဟုယူဆသည့္အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ ေက်ာင္းသား မ်ားက ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။ သူတို႔၏ လႈပ္ရွား မႈအတြက္ ေထာက္ခံမႈ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရရွိခဲ့သလို ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈအတြက္ တြန္းအား သစ္တခုလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသား မ်ား သပိတ္ေမွာက္ခဲ့သည့္ေန႔ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အမ်ိဳးသားေန႔အျဖစ္ ယခုတိုင္ သတ္မွတ္ထားၾကဆဲ ျဖစ္သည္။
၁၉၃၆ ခုႏွစ္ အစပိုင္းတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ျပန္သည္။ ယခုတႀကိမ္တြင္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည့္အတြက္ ပိုမိုစုစည္းမႈ ေကာင္းခဲ့သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဖခင္ျဖစ္သူ ကိုေအာင္ ဆန္းႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ပထမဆံုး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာသည့္ ကိုႏုတို႔ ကဲ့သို႔ေသာ ေက်ာ္ၾကားသည့္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားကို အာဏာပိုင္မ်ားက ေက်ာင္းထုတ္ပစ္ခဲ့သည့္အတြက္ သပိတ္စတင္ေပၚေပါက္ခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ေက်ာင္းသားသမဂၢမွ ထုတ္ေဝသည့္ အိုးေဝ မဂၢဇင္းတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ “ငရဲေခြးႀကီးလြတ္ေနသည္ (Hell Hound at Large)” အမည္ရွိ ေဆာင္းပါးေရး သူကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သည့္အတြက္ ကိုေအာင္ဆန္းကို ေက်ာင္းထုတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။အဆိုပါ ေဆာင္းပါးသည္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွ ၿဗိတိသွ်အာဏာပိုင္မ်ားကို ျပင္းထန္စြာ ေဝဖန္သေရာ္ ထားသည့္ ေဆာင္းပါးျဖစ္ၿပီး ေရးသားသူမွာ ကိုေအာင္ဆန္း၏ အရင္းႏွီးဆံုး သူငယ္ခ်င္းတဦး ျဖစ္ေသာ (ဦး)ညိဳျမျဖစ္သည္ဟု ေနာက္ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာၾကာမွ သိရွိခဲ့ရသည္။
ညိဳျမသည္ အဂၤလန္ႏွင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ သြားေရာက္၍ စာနယ္ဇင္းပညာ သင္ယူခဲ့ၿပီးေနာက္ ထင္ရွားသည့္ စာေရးဆရာတေယာက္ ျဖစ္လာခဲ့သလို မံုရြာမဲဆႏၵနယ္ကို ကိုယ္စားျပဳသည့္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္လည္း ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ယေန႔ေခတ္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံတြင္ စာနယ္ဇင္းသမားတိုင္း လက္ကိုင္ထားရ မည့္ သတၲိႏွင့္က်င့္ဝတ္ ႏွစ္ခုလံုးကို ကိုေအာင္ဆန္းက ထုတ္ျပခဲ့ျခင္းလည္း ျဖစ္ပါသည္။ သင္၏ အရင္း အျမစ္ကို ထုတ္ေဖာ္မေျပာရပါ။ အမည္ကို မေဖာ္ ထုတ္လိုသူရွိလွ်င္လည္း ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေပးရ ပါမည္။
၁၉၃၆ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းသားသပိတ္က ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါသည္။ ကိုေအာင္ဆန္းႏွင့္ ကိုႏုလည္း ေက်ာင္း ျပန္တက္ခြင့္ရခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေက်ာင္းသား မ်ားက ဆက္လက္ ဖိအားေပးခဲ့ၿပီး ၿဗိ္တိသွ်ထံမွ လြတ္လပ္ေရးကို ေတာင္းဆိုလာခဲ့ၾကသည္။
၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ တတိယေက်ာင္းသားသပိတ္ ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈအတြက္ ပထမ ဆံုးေသာ ေသြးေျမက်မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ရသည္။ ပုလိပ္ အဖြဲ႕က နံပါတ္တုတ္မ်ားျဖင့္ ႐ိုက္ႏွက္ၿဖိဳခြဲခဲ့သည့္ အတြက္ လူငယ္ေက်ာင္းသားတဦးျဖစ္ေသာ ကိုေအာင္ ေက်ာ္၏ ဦးေခါင္းတြင္ ဒဏ္ရာရၿပီး ထိုဒဏ္ရာ ေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ သူကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီးေနာက္ တြင္ သူ႕ကို ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္ဟု ဂုဏ္ျပဳေခၚေဝၚခဲ့ ၾကသလို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းမွ လမ္းတလမ္းကို သူ႔ အမည္ေပးၿပီး ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္လမ္းဟု သတ္မွတ္ခဲ့ သည္။ ယေန႔ထက္တိုင္ပင္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၀ ရက္ ေန႔ကို ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္ေန႔အျဖစ္ အမွတ္တရ ရွိေနၾကပါသည္။
ထိုအျဖစ္အပ်က္ႏွင့္ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္အတြင္းမွ အျခားေသာအျဖစ္အပ်က္မ်ား (၁၃၀ဝ ျပည့္ အေရး ေတာ္ပံု) က ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္မလွည့္ေတာ့ပါ။ လြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားကိုလည္း မည္သည့္ အရာကမွ် မတားဆီးႏိုင္ေတာ့ပါ။ လြတ္လပ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုး အစိုးရႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ပါဝင္သူ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး အမ်ားအျပားမွာ ၁၉၃၀ ႏွစ္မ်ားအတြင္းက တက္ျြကလႈပ္ရွားခဲ့ၾကသည့္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား ျဖစ္ေနျခင္းကလည္း အံ့ဩစရာမဟုတ္ခဲ့ပါ။
လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ
လြတ္လပ္ေရး ရရွိခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈမ်ား ရပ္တန္႔သြားၿပီဟု ယူဆ၍ မရႏိုင္ပါ။ ရန္ကုန္ႏွင့္ မႏၱေလး တကၠသိုလ္နယ္ေျမမ်ားအတြင္း တြင္ ရွမ္းႏွင့္ ကခ်င္ေက်ာင္းသားမ်ား လွ်ိဳ႕ဝွက္စြာ ေတြ႕ဆံုတိုင္ပင္မႈမ်ားမွေနတဆင့္ အဆိုပါ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္း ၂ ခုအတြင္းတြင္ အင္အားေကာင္းေသာ အမ်ိဳးသားေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား ေပၚထြက္လာေစခဲ့ သည္။ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားကလည္း ပညာေရး စနစ္ျပဳျပင္ရန္ႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ထိခိုက္ နစ္နာေနရသည့္ တိုင္းျပည္အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိေအာင္ ဖိအားေပးသည့္အေနျဖင့္ ဆႏၵျပပြဲမ်ား သပိတ္တိုက္ပြဲမ်ားကို ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂ရက္ေန႔တြင္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းယူလိုက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္တို႔ အဆံုးသတ္သြားခဲ့ရသည့္အခ်ိန္တြင္ ပထမဆံုး ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပခဲ့သူမ်ားမွာ ေက်ာင္းသား မ်ားျဖစ္သည္။
ဇူလိုင္လ အေစာပိုင္းတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားက ဦးေဆာင္သည့္ ႀကီးမားေသာဆႏၵျပပြဲမ်ား ေပၚေပါက္ ခဲ့ၿပီးေနာက္ ဇူလိုင္လ ၇ ရက္ေန႔တြင္ စစ္တပ္က ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ၿဖိဳခြဲခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသား ၁၇ ဦး ေသဆံုးခဲ့သည္ဟု အစိုးရက ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ္လည္း လြတ္လပ္ေသာ သတင္းရင္းျမစ္မ်ား၏ အဆိုအရ ေသဆံုးသူ ၁၀ဝ ေက်ာ္သည္ဟု သိရသည္။
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အအံုကိုလည္း စစ္တပ္က ဒိုင္းနမိုက္ျဖင့္ ၿဖိဳခြဲဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့သည္။ ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္ကို ဂုဏ္ ျပဳစိုက္ထူထားသည့္ ေက်ာက္တိုင္တခုသာ က်န္ရစ္ ခဲ့သည္။
အာဏာသိမ္းယူရျခင္းသည္ ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေစရန္ ကာကြယ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု စစ္တပ္ကအေၾကာင္းျပခဲ့ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ ျပည္တြင္းစစ္ကို ပိုမိုဆိုးရြားသြားေစခဲ့သည္။ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားအမ်ိဳးမ်ိဳးမွ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ လည္း ゞင္းတို႔ႏွင့္သက္ဆိုင္ရာ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ အသီးသီးသို႔ ဝင္ေရာက္သြားခဲ့ၾကသည္။
သူတို႔ထဲတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုး သမၼတ ျဖစ္ေသာ ရွမ္းေစာ္ဘြား စဝ္ေရႊသိုက္၏ သားျဖစ္သူ စဝ္ဟန္ေယာင္ေဝလည္း အပါအဝင္ ျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းသား အေျမာက္အျမားလည္း ေတာခိုခဲ့ၾကၿပီး ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ဗကပ) တပ္ဖြဲ႕မ်ားဆီသို႔ ေရာက္ရွိသြားၾကသည္။
၁၉၇၀ ႏွစ္မ်ားအတြင္းတြင္လည္း ေက်ာင္းသား အေရးအခင္းမ်ား ထပ္မံျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသန္႔ေသဆံုး၍ သူ၏႐ုပ္အေလာင္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ ျမႇဳပ္ႏွံရန္ ျပန္လည္ ယူေဆာင္လာသည့္အခါ ေက်ာင္းသားမ်ားက ဦးသန္႔အေလာင္းကို ရယူ၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း၏ စစ္အစိုးရကို ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပ ခဲ့ၾကသည္။ ထိုတႀကိမ္တြင္လည္း ေက်ာင္းသားမ်ား အသက္ဆံုး႐ံႈးခဲ့ၾကရျပန္ၿပီး အသက္မေသသူမ်ားမွာ လည္း ေတာတြင္းသို႔ ထြက္ေျပးၾကရျပန္သည္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏု ဦးေဆာင္သည့္ ကြန္ျမဴနစ္ မဟုတ္သည့္ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕မ်ားသို႔ သူတို႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
၁၉၇၆ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္က်ေရာက္ သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားေရး လႈပ္ရွားမႈ၏ ဖခင္အျဖစ္ သေဘာထားၾကေသာ သခင္ကိုယ္ေတာ္ မိႈင္း၏ အသက္ ၁၀ဝ ျပည့္ ေမြးေန႔တြင္လည္း ေက်ာင္းသားဆႏၵျပပြဲမ်ား ထပ္မံျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အေျမာက္အျမား ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရျပန္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္လမွ စက္တင္ဘာလအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အဓိက ၿမိဳ႕ႀကီး အားလံုးတြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသား မ်ားက ဦးေဆာင္၍ ဒီမိုကေရစီကို ေတာင္းဆိုသည့္ ႀကီးမားေသာ ဆႏၵျပပြဲမ်ားကေတာ့ ၁၉၇၀ ႏွစ္မ်ား အတြင္းမွ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္ ကြဲျပားခဲ့ပါ သည္။
၈ ေလးလံုး ေက်ာင္းသားအေရးေတာ္ပံု
ယေန႔ေခတ္တြင္ ၈၈ အေရးအခင္းတြင္ ဦးေဆာင္ခဲ့ၾကေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားကို “၈၈ မ်ိဳးဆက္” ဟု သိၾကသည္။ သူတို႔မွာ တိုင္းျပည္မွ လူသိမ်ားေသာ ႏိုင္ငံေရးတက္ျြကလႈပ္ရွားသူမ်ားထဲတြင္ အပါအဝင္ျဖစ္သည္။ သူတို႔အမ်ားစုမွာ အက်ဥ္းေထာင္ ထဲတြင္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ေနခဲ့ၾကရသည္။ အခ်ိဳ႕မွာ သီးသန္႔တိုက္ပိတ္ထားျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ လည္း ထိုသို႔ျပဳလုပ္ခံခဲ့ရျခင္းေၾကာင့္ ပိုမိုလူသိမ်ားၿပီး လူေတြက ပို၍ေလးစားခဲ့ၾကသည္။ “ငါ၏ ဦးေခါင္း သည္ ေသြးသံတို႔ျဖင့္ ရဲရဲနီ၏၊ သို႔ေသာ္ ၫႊတ္ကား မၫႊတ္” ဆိုသည္မွာ အက်ပ္အတည္းကာလမ်ား အတြင္းတြင္ သူတို႔၏ ေဆာင္ပုဒ္ျဖစ္ခဲ့သည္။
၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ားႏွင့္ ၂၀ဝ၀ အေစာပိုင္းႏွစ္မ်ား တြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား ဦးေဆာင္သည့္ ဆႏၵျပပြဲငယ္ မ်ား ရွိခဲ့သည္။ ၂၀ဝ၇ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္လမွ ေအာက္တို ဘာလအတြင္းတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား ဦးေဆာင္သည့္ ေရႊဝါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးက ဒီမိုကေရစီအတြက္ လူစုလူေဝးျဖင့္ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုျခင္းကို ျပန္လည္ေရာက္ရွိေစခဲ့ သည္။
ထိုသို႔ေသာ ေနာက္ခံအေျခအေနမ်ား ရွိေန သည့္အခ်ိန္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ပတ္ သက္၍ ေက်ာင္းသားလူငယ္ ဆႏၵျပသူ အမ်ား အျပားက စိတ္မသက္မသာ ခံစားေနၾကသည္မွာ အနည္းငယ္ အံ့အားသင့္ဖြယ္ရာ ျဖစ္သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ လူမႈေရးေျပာင္းလဲေရး လႈပ္ ရွားမႈ၏ အဓိကေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ သူေပၚထြက္ လာခဲ့သည္။
ျမန္မာ့အေရး ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားျဖစ္ေသာ Josef Silverstein ႏွင့္ Julian Wohl တို႔က တိုင္းျပည္၏ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ေလ့လာၿပီး ၁၉၆၄ ခုႏွစ္က ေရးသားခဲ့သည္ကို အမွတ္ရဖြယ္ရာ ျဖစ္ သည္။
“တကၠသိုလ္က ေက်ာင္းသားေတြဟာ လံႈ႔ေဆာ္ ေပးလို႔ ရေနတုန္းပဲ။ ေက်ာင္းသားျပႆနာေတြကို တံု႔ျပန္ရင္းနဲ႔ စစ္ေသြးႂကြေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တုန္းပဲ။ သူတို႔ရဲ႕အေရးကိစၥေတြ ေအာင္ျမင္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တယ္လို႔ ေက်ာင္းသားေတြက ယံုၾကည္ခဲ့ရင္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးထဲကို အျပည့္အဝ ပါဝင္ပတ္သက္လာႏိုင္တယ္။ တကယ္လို႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြက အခြင့္ထူးခံၿပီး တင္းက်ပ္တဲ့ ဥပေဒေတြနဲ႔ ကိုလိုနီစနစ္ေဟာင္းကို ျပန္အသက္သြင္းေနတယ္လို႔ ေက်ာင္းသားေတြက ျမင္လာရင္ ေက်ာင္းသားေတြသည္ ကိုေအာင္ဆန္း၊ ကိုႏုနဲ႔ တျခားသူေတြရဲ႕ ေတာ္လွန္တတ္တဲ့ ေက်ာင္းသား အစဥ္အလာကို အေမြဆက္ခံသူေတြလို႔ ျမင္လာပါလိမ့္မယ္။ စစ္မွန္တဲ့ အက်ိဳးဆက္ေတြ ရွိလာမယ့္ တက္ႂကြတဲ့ ႏိုင္ငံေရးက႑မွာ ပါဝင္ရမယ္လို႔လဲ ယူဆၾကပါလိ္မ့္မယ္” ဟု သူတို႔က ေရးသားခဲ့သည္။
Josef Silverstein ႏွင့္ Julian Wohl တို႔ ေရးသားခဲ့သည့္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္မွစ၍ အေျပာင္းအလဲ အနည္းငယ္သာ ရွိခဲ့ပါသည္။ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႕ျမင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည့္အတိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ သမိုင္း၏ မွန္ေသာဘက္တြင္သာ ရွိေနခဲ့ၾကပါသည္။
(၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဧၿပီလထုတ္ The Irrawaddy မဂၢဇင္းတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ Bertil Lintner ၏ “History Lessons” ေဆာင္းပါးကို ဘာသာျပန္ဆိုထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။)
The post ေက်ာင္းသားသမိုင္း သင္ခန္းစာ appeared first on ဧရာ၀တီ.