တႏုိင္တပိုင္ ေရနံတြင္း တူးေနသူမ်ား (ဓာတ္ပုံ – ခင္ဦးသာ / ဧရာ၀တီ)
ခပ္ေ၀းေ၀းက လွမ္းၾကည့္လိုက္ရင္ ေတာင္ကုန္းငယ္ေတြ ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္း ကြက္လပ္ေတြၾကားမွာ အစီအရီ တည္ရွိေနတဲ့ ေခါင္မိုး ခြ်န္ခြ်န္ တဲအိမ္ငယ္ေလးေတြကို ျမင္ေတြ႕ရတာဟာ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းပါတယ္။
အဲဒီတဲအိမ္ငယ္ေလးေတြရဲ႕ အမိုးေအာက္မွာေတာ့ ေျမႀကီးကုိ မီးစက္နဲ႔ စုပ္တင္ ယူေနတဲ့ လူ ၂ ေယာက္စ ၃ ေယာက္စကုိ ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ထဲက ေရနံေတာင္၊ သရက္ေတာ၊ မင္းျပင္ စတဲ့ ေက်းရြာေတြမွာ ရြာတြင္းရြာျပင္ အခုလို တႏိုင္တပိုင္ ေရနံ တူးေဖာ္ေနတဲ့ ရခိုင္ေဒသခံေတြကုိ ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။
အဲဒီေက်းရြာ ၃ ရြာဆီကို ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ကေန ဆိုင္ကယ္နဲ႔သြားမယ္ဆိုရင္ ၁ နာရီနီးပါးေလာက္သြားရၿပီး ေရနံေတာင္ ရြာကေတာ့ ရန္ကုန္-ေက်ာက္ျဖဴ ကားလမ္းမေပၚမွာ ရွိပါတယ္။ ေရနံေတာင္ရြာမွာဆိုရင္ အိမ္ၿခံ၀င္းထဲေတြမွာလည္း ေရနံတူးေဖာ္သူေတြရွိပါတယ္။ စီးပြားျဖစ္ ေရနံတြင္းႀကီးေတြ မဟုတ္ေပမယ့္ မိသားစု စား၀တ္ေနေရးကုိ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္တယ္လို႔ ေရနံတူးသူေတြ က ရွင္းျပၾကပါတယ္။
“ေရနံစေတြ႔ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ တရက္ကုိ တစည္ေလာက္ အနည္းဆုံး ရတယ္၊ တခ်ဳိ႕တြင္းေတြက ေပ ၂၀၀ ေလာက္ဆိုရင္ ေရနံေတြ႔တယ္၊ တခ်ဳိ႕တြင္းေတြကေတာ့ ၃၀၀ ေက်ာ္၊ ၄၀၀ ေလာက္မွာမွ ေရနံေတြ႔တယ္”လို႔ ေရနံေတာင္ေဒသခံ ကုိေက်ာ္သန္းက ေျပာပါတယ္။
ေရနံတြင္း တူးေဖာ္တဲ့အခါမွာ ေျမသားေပ်ာ့ရင္ တလေလာက္တူးရင္ ေရနံေတြ႔တတ္ပါတယ္။ ေျမသားမာၿပီး ေက်ာက္နဲ႔ေတြ႔ ရင္ ေတာ့ ေပ ၂၀၀ ေက်ာ္ကုိ ၂ လ ၀န္းက်င္အထိ တူးေဖာ္ရပါတယ္။ ေရနံတြင္းတခု တူးေဖာ္တဲ့အခါမွာ ေျမႀကီးေတြကို စုပ္ တင္ယူႏိုင္ဖို႔ မီးစက္ကုိ အသုံးျပဳရၿပီး အလုပ္သမားကေတာ့ အနည္းဆုံး ၂ ဦး လိုအပ္ပါတယ္။ အရင္တုန္းကေတာ့ လက္နဲ႔ တူးေဖာ္ရတဲ့ အတြက္ အခ်ိန္ၾကာၿပီး အလုပ္သမားဦးေရ ပိုမို အသုံးျပဳခဲ့ၾကရပါတယ္။
ေရနံတြင္းတခု ေရနံတြက္တဲ့အခ်ိန္ထိ ကုန္က်စရိတ္ကေတာ့ မီးစက္ အပါအ၀င္ က်ပ္ ၁၀ သိန္း၀န္းက်င္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရပါတယ္။ သရက္ေတာ၊ ေရနံေတာင္၊ မင္းျပင္ စတဲ့ ရြာ ၃ ရြာ၀န္းက်င္မွာ ေရနံတြင္း ေထာင္ခ်ီရွိပါတယ္။ ႏွစ္ေတြၾကာလာၿပီး ေရနံအထြက္ႏႈန္း ေလ်ာ့က် လာရင္ေတာ့ ေနာက္ တေနရာကုိ ေျပာင္းေရႊ႕ တူးေဖာ္ၾကပါတယ္။ ေရနံတြင္း တခုနဲ႔ တခု ၅ ေပ က ေန ၁၀ ေပ ၀န္းက်င္ ေလာက္ပဲ အကြာအေ၀း ရွိပါတယ္။
သရက္ေတာင္ရြာခံ ဦးေအာင္ေက်ာ္က“တခ်ဳိ႕တြင္းေတြဆိုရင္ ေရနံေတြ႔ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ခဏေလးနဲ႔ သိန္းရာခ်ီရတဲ့သူလည္း ရွိတယ္၊ တရက္ ၂ စည္ေလာက္ ခပ္ရတဲ့တြင္းမ်ဳိးေပါ့၊ ေတြ႔ၿပီဆိုတာနဲ႔ ေႏြ၊ မိုး၊ ေဆာင္း ၃ ရာသီစလုံး ဆက္တိုက္ေရနံထြက္ပါတယ္”လို႔ ေျပာ ပါတယ္။
တႏိုင္တပိုင္ ေရနံလုပ္သူေတြထဲမွာ ကုိယ္ပိုင္ေျမမဟုတ္သူေတြကေတာ့ ေျမပိုင္ရွင္ကုိ ရရွိလာတဲ့ ေရနံရဲ႕ ၇ ပုံ ၁ ပုံ ေပးရပါတယ္။ တူးေဖာ္ရရွိတဲ့ ေရနံေတြကုိ ၀ယ္ယူတဲ့ ဒိုင္ေတြရွိၿပီး ၅ ဂါလံဆံ့ တစည္ကုိ ၁၃၀၀၀ က်ပ္ရပါတယ္။ ေရနံတြင္း လုပ္သူေတြထက္ ေရနံစိမ္း ၀ယ္ယူတဲ့ ဒိုင္ေတြက ပိုမို အက်ဳိးအျမတ္ ခံစားရတယ္လို႔လည္း သိရတယ္။
ေရနံတြင္း လုပ္ငန္းနဲ႔ပဲ အသက္ေမြးလာတဲ့သူေတြဟာ ဘိုးေဘး အစဥ္အဆက္ လုပ္ကိုင္လာၾကတာပါ။ ေရနံစိမ္းေတြကုိ အရင္ တုန္း ကေတာ့ မီးခြက္ထြန္းဆီ အျဖစ္ပဲ အသုံးျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ေရနံစိမ္းေတြကုိ မီးခြက္ထြန္းတာ အျပင္ ဓာတ္ဆီ၊ ဒီဇယ္၊ ၾကက္ေခ်းေရနံ ဆိုၿပီး ၃ မ်ဳိး ထုတ္လုပ္ အသုံးျပဳေနၾကပါၿပီ။
အဲဒီလို အမ်ဳိးအစား ၃ ခု ထုတ္လုပ္သူေတြဟာ တႏိုင္တပိုင္ ေရနံတြင္း ပိုင္ရွင္ေတြ မဟုတ္ဘဲ ေငြေၾကး တတ္ႏိုင္တဲ့ အ၀ယ္ဒိုင္ ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရနံ၀ယ္ယူတဲ့ ဒိုင္အမ်ားစုဟာ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ေပၚက ျဖစ္ပါတယ္။ အ၀ယ္ဒိုင္ေတြက ေရနံစိမ္းေတြကုိ ခ်က္ၿပီး ဓာတ္ဆီ၊ ဒီဇယ္၊ ေရနံေခ်း ဆိုၿပီး ၃ မ်ဳိး ထုတ္လုပ္ၿပီး ျပန္လည္ ေရာင္းခ်တဲ့အတြက္ အက်ဳိးအျမတ္ ပိုမိုရရွိၾကတာပါ။
ေမြးကတည္းက ေရနံတြင္းလုပ္ငန္းနဲ႔ အသက္ေမြးလာသူ ဦးေအာင္ေက်ာ္က“က်ေနာ့္မိဘ ဘိုးဘြားေတြလည္းပဲ ေရနံတြင္း တူးၿပီး ေတာ့ အသက္ေမြးခဲ့ၾကတယ္၊ ဒါေပမယ့္ အဲဒီေခတ္ကေတာ့ ေရနံစိမ္းကုိ မီးခြက္ထြန္းတာေလာက္ပဲ သုံးၾကတယ္၊ အခုေတာ့ ဓာတ္ ဆီ၊ ဒီဇယ္ေတြပါ ထုတ္လုပ္လာႏိုင္ေတာ့ ပုိၿပီး အက်ဳိးရွိတာေပါ့”လို႔ ေျပာပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ဆိုရင္လည္းပဲ စမ္းသပ္တူးေဖာ္တာ ၁ တြင္း၊ ၂ တြင္းအထိ ရွိေပမယ့္ ေရနံမေတြ႔ဘဲ အရင္းအႏွီးေတြပဲ ဆုံးရႈံးသြားတာ ရွိပါတယ္။ ေရနံတြင္းေတြဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၁၀ ႏွစ္၀န္းက်င္အထိ ေရနံထုတ္ယူႏိုင္ၿပီး၊ ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် ေရနံအထြက္ႏႈန္း ေလ်ာ့က်သြားတတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေရနံတြင္းေတြက ေပ ၂၀၀ ေက်ာ္ေလာက္မွာ ေရနံစထြက္တတ္ေပမယ့္ တခ်ဳိ႕တြင္းေတြကေတာ့ ေပ ၄၀၀ ေက်ာ္တာေတာင္မွ ေရနံမထြက္လို႔ တူးေဖာ္မႈ ရပ္ဆိုင္းလိုက္ရၿပီး ကုန္က်စရိတ္ေတြ ဆုံး႐ႈံးသြားတာ မ်ဳိးေတြလည္း ရွိတတ္ၾက ပါတယ္။ ကုိယ္ပိုင္ ေရနံတြင္း တူးေဖာ္ေနတာ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ၿပီ ျဖစ္ေပမယ့္ အက်ဳိးခံစားခြင့္မရွိတဲ့သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ေရနံ စမ္းသပ္တူးေဖာ္ေနသူ သရက္ေတာင္ ရြာခံ ကုိေက်ာ္စိန္၀င္း က“က်ေနာ္ေရနံတူးေဖာ္ေနတာ ၂ ႏွစ္ ေက်ာ္ၿပီ၊ ဒါေပမယ့္ ေရနံ က မေတြ႔ေသးေတာ့ အရင္းအႏွီးေတြ ႐ႈံးေနတာေပါ့။ အတူတူ တြဲလုပ္ဖို႔ လူေခၚရတဲ့အတြက္ အလုပ္သမား စရိတ္ကလည္း ႐ႈံးေနပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ တရက္ရက္ေတာ့ ေတြ႔ရမယ္ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ဆက္တူးေနတာပါ”လို႔ ေျပာပါတယ္။
မီးစက္နဲ႔ တူးေဖာ္ရင္ေတာ့ ကြ်မ္းက်င္သူ ေျမတူးဆရာ တဦးအျပင္ ေနာက္ထပ္ လူ ၂ ဦး သို႔မဟုတ္ ၃ ဦးဆိုရင္ အဆင္ေျပ ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္နဲ႔ တူးေဖာ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ လူဦးေရ ေလးငါးေယာက္အထိ လိုအပ္ပါတယ္။ အလုပ္သမား တေယာက္ကုိ ေတာ့ က်ပ္ ၂၅၀၀ ကေန ၃၀၀၀ က်ပ္၊ ၅၀၀၀ က်ပ္ အထိ ေပးရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္နဲ႔တူးေဖာ္တဲ့ ေခတ္က ကုန္သေလာက္ျဖစ္ ေနပါၿပီ။ အမ်ားစုက မီးစက္နဲ႔ပဲ တူးေဖာ္ေနၾကပါၿပီ။ မီးစက္ဖိုး မတတ္ႏိုင္ရင္လည္း စုေပါင္း ၀ယ္ယူ အသုံးျပဳၾကပါတယ္။
အဲဒီေဒသက ေဒသခံေတြရဲ႕ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔အထက္ဟာ ေရနံလုပ္ငန္းနဲ႔ အသက္ေမြးၾကၿပီး လယ္ယာလုပ္ငန္း၊ ပင္လယ္ လုပ္ငန္း နဲ႔ အသက္ေမြးၾကသူေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ေက်ာက္ျဖဴေဒသတ၀ုိက္မွာ တႏိုင္တပိုင္ ေရနံတူးေဖာ္လုပ္ကိုင္ စားေသာက္၊ အသက္ေမြးေနၾကတဲ့ ေဒသခံေတြဟာ စီးပြားေရး သမားေတြ၊ ကုမၸဏီေတြက လာေရာက္လုပ္ကိုင္မွာကုိလည္း စိုးရိမ္ေနၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားေတြဟာ ျမန္မာ့ ေရနံနဲ႔သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ငန္း(MOGE)နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေရနံရွာေဖြေရးေတြကုိ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ၀န္းက်င္က လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္လို႔ ေဒသခံေတြ က ေျပာၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ႏွစ္အနည္းငယ္သာရွာေဖြခဲ့ၿပီး ရပ္တန္႔သြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလို ရပ္တန္႔သြားတာဟာ စီးပြားျဖစ္ေလာက္တဲ့ ထြက္ႏိုင္ေျခ မရွိတဲ့အတြက္ျဖစ္ေၾကာင္း ေအးရွားေ၀ါလ္ ကုမၸဏီရဲ႕ ေက်ာက္ျဖဴ ေဒသ စီမံကိန္းမ်ား တာ၀န္ခံက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တ႐ုတ္ ေတြ ရွာေဖြ စမ္းသပ္ခဲ့တဲ့ ေနရာပတ္၀န္းက်င္ ဧရိယာကုိေတာ့ ပိတ္ထားၿပီး ေဒသခံေတြ ျဖတ္သန္းသြားလာခြင့္ မရၾကပါဘူး။ တူးေဖာ္ေရး စက္ကိရိယာတခ်ဳိ႕ဟာလည္း ရွိေနဆဲပဲလို႔ သိရပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴ ေဒသက တႏုိင္တပိုင္ ေရနံတြင္းတူးသည့္ တဲမ်ား (ဓာတ္ပုံ – ခင္ဦးသာ / ဧရာ၀တီ)
ေအးရွားေ၀ါလ္ ကုမၸဏီရဲ႕ ေက်ာက္ျဖဴေဒသ တာ၀န္ခံက“တ႐ုတ္ ကုမၸဏီတခ်ဳိ႕ရယ္၊ က်ေနာ္တို႔ ေအးရွားေ၀ါလ္ရယ္က အစိုးရရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ရမ္းၿဗဲဘက္ေတြမွာပါ ရွာေဖြမႈ တခ်ဳိ႕လုပ္ခဲ့ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ စီးပြားျဖစ္ေလာက္တဲ့ ပမာဏအထိ မရႏိုင္ ဘူး ထင္လို႔ စီမံကိန္းေတြကုိ ရပ္ဆိုင္းထားခဲ့တာပါ၊ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ျပန္ရွာဖို႔ အစီအစဥ္ မရွိေသးပါဘူး”လို႔ ေျပာပါတယ္။
တ႐ုတ္ေတြ အျပင္ ျပည္တြင္းက စီးပြားေရး ကုမၸဏီေတြလည္း လာေရာက္ၿပီး ေရနံရွာေဖြေရး အတြက္ ေလ့လာၾကတာေတြ ရွိတယ္ လို႔ သိရပါတယ္။ ေဒသခံေတြကေတာ့ ကုမၸဏီႀကီးေတြေရာက္လာရင္ သူတို႔ရဲ႕ တႏိုင္တပိုင္ လုပ္ကိုင္ေနတာေတြ ထိခိုက္သြားမွာကုိ မလိုလားၾကပါဘူး။
ေက်ာက္ျဖဴေဒသဟာ ရမ္းၿဗဲကြ်န္းရဲ႕ ေျမာက္ဘက္စြန္းမွာတည္ရွိၿပီး ဘဂၤလား ပင္လယ္၀မွာ တည္ရွိတာေၾကာင့္ အခ်က္အခ်ာက်တဲ့ ပင္လယ္ ထြက္ေပါက္ႀကီး ျဖစ္သလို ေရနံနဲ႔သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔၊ သဘာ၀ သယံဇာတေတြ ေပါၾကြယ္၀တဲ့ ေဒသတခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာပိုင္ အဆက္ဆက္တို႔ရဲ႕ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားျခင္းကုိ ခံေနရတဲ့အတြက္ ေဒသခံ အမ်ားစုဟာ အလုပ္အကိုင္ ရွားပါးၿပီး ဆင္းရဲခ်ဳိ႕တဲ့ၾကပါတယ္။
ရခိုင္ေဒသခံအမ်ားစုဟာ ေဒသတြင္း စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး စတဲ့ လူမႈဘ၀ေတြ အတြက္ အေရးပါတဲ့ အရာ အားလုံးနီးပါး ခြ်တ္ၿခဳံက် နိမ့္ပါးေနတာေၾကာင့္ မိမိတို႔ ေဒသကုိစြန္႔ခြာၿပီး ေရၾကည္ရာ ျမက္ႏုရာ ေဒသေတြကုိ သြားၾကတဲ့အတြက္ ရခိုင္ေဒသမွာ အလုပ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ အရြယ္ေကာင္း အမ်ဳိးသားေရာ အမ်ဳိးသမီးေတြပါ အေတာ္နည္းပါး သြားပါၿပီ။
ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ ေနရာေဒသ အမ်ားစုမွာ ေျမေပၚေျမေအာက္ သဘာ၀ သယံဇာေတြ ေပါႂကြယ္၀သလို၊ ျမစ္ ေခ်ာင္း၊ အင္း အိုင္၊ ပင္လယ္၊ ေတာေတာင္ ေပါမ်ားတဲ့ေဒသ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေဒသခံ ျပည္သူေတြရဲ႕ စား၀တ္ေနေရးကုိ မပူမပင္ ေျဖရွင္းႏိုင္ေျခရွိတဲ့ နယ္ေျမတခုပါ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို သဘာ၀သယံဇာတ ေရခံေျမခံ ေကာင္းမြန္တဲ့ေဒသမွာ ျပည္သူေတြ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္ အလမ္း ေတြ ရရွိႏိုင္မယ့္ စက္႐ုံ အလုပ္႐ုံတခုမွ မရွိတာဟာလည္း အံ့ၾသစရာ ေကာင္းပါတယ္။
လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရရဲ႕ သက္တမ္း ၅ ႏွစ္ အတြင္းမွာေတာ့ ေက်ာက္ျဖဴ-ယူနန္ ေရႊသဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း၊ ေရနံ ပိုက္ လိုင္းနဲ႔ ေရနံတင္ပို႔မယ့္ ေက်ာက္ျဖဴ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းတို႔ကုိ အၿပီးသတ္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ စီမံကိန္းေတြမွာ ေဒသခံေတြ အေနနဲ႔ အလုပ္ၾကမ္းသမားအျဖစ္နဲ႔ အလုပ္လုပ္ကိုင္ခြင့္ အနည္းငယ္သာ ရရွိခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီ စီမံကိန္းႀကီးေတြဟာ လက္ရွိမွာေတာ့ လည္ပတ္ေနၾကပါၿပီ။ ျမန္မာ အစိုးရဟာလည္းပဲ အဲဒီ စီမံကိန္းေတြဆီက ေဒၚလာ သန္း ေပါင္းမ်ားစြာ ရရွိသြားတဲ့အျပင္ ေနာက္ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ အထိလည္း အခြန္အခေတြ၊ အက်ဳိးခံစားခြင့္ေတြ ရရွိေနဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ သဘာ၀သယံဇာတေတြ ေပါမ်ားတဲ့ ေျမႀကီးေတြ၊ ပင္လယ္ျပင္ေတြရဲ႕ မူလပိုင္ရွင္ျဖစ္တဲ့ ေဒသခံ ျပည္သူေတြကေတာ့ ဆင္းရဲတြင္း နက္သထက္ နက္ေနၾကဆဲပါ။ အဲဒီလို ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ဒဏ္ကုိ ရခိုင္ေဒသခံေတြ ဘယ္အခ်ိန္ထိ ခံစားေနၾကရဦးမလဲ ဆိုတာေတာ့ ဘယ္သူမွ ေျပာႏိုင္ေသးမယ္ မထင္ပါဘူး။ ။
The post သယံဇာတ ရတနာေျမေပၚက လူမြဲတို႔ရဲ႕ဘ၀ appeared first on ဧရာ၀တီ.