အင်ဒိုနီးရှား ကျောင်းသားဆန္ဒပြသူများကြားဝယ်

“အစိုးရဆိုတာ ပြည်သူတွေအတွက် ဘုရားသခင်ရဲ့ အသံဖြစ်သင့်တယ်။ စေတန် နတ်ဆိုးရဲ့ အသံ မဖြစ်ရဘူး” ဟု ဂျကာတာ ဆင်ခြေဖုံးရှိ အသက်၂၂ နှစ်အရွယ် အင်္ဂလိပ်စာ ကျောင်းသားတယောက်ဖြစ်သည့် ဟမ်ဇာမူစတာဖာ Hamzah Mustaffa က ကဗျာဆန်သော်လည်း ခိုင်မာသော သူ၏ အမြင်ကို ပြောပြသည်။

အစ္စလမ်၊ တူရကီသမိုင်းနှင့် ဆူဖီဝါဒအကြောင်း စာအုပ်များကို စွဲလမ်းနှစ်ချိုက်စွာ ဖတ်တတ်သူတဦးဖြစ်သည့် ဟမ်ဇာမူစတာဖာက မွေးချင်း ၁၁ ယောက်တွင် အငယ်ဆုံး ဖြစ်သည်။ (အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုတွင် ပါဝင်ခဲ့ သူတဦးဖြစ်သည့်) သူ့ဖခင်က သေဆုံးခါနီးအချိန်တွင် သားသမီးများအား တိုင်းပြည်ကို ကာကွယ်ကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့ သည်ကို သူ ယခုထိ မှတ်မိနေသေးသည်။

သူတို့ကလည်း ထိုစကားကို အနည်းနှင့် အများဆိုသလို လိုက်နာခဲ့ကြသည်။ သူတို့အားလုံးနီးပါးက အစိုးရဝန်ထမ်းများ သို့မဟုတ် ကျောင်းဆရာများ အဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသည်။ အချို့က စစ်တပ်တွင် အမှုထမ်းခဲ့ကြသည်။

စက်တင်ဘာလ ၂၃ ရက်မှ ၃၀ ရက်အတွင်းတွင် ဟမ်ဇာမူစတာဖာက အင်ဒိုနီးရှားလွှတ်တော် အပြင်ဘက်တွင် ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည့် ထောင်ပေါင်းများစွာသော ကျောင်းသားများထဲမှ တယောက်အပါအဝင် ဖြစ်ခဲ့သည်။ လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကျော်က သမ္မတ ဆူဟာတို Suharto ကို ပြုတ်ကျစေခဲ့သည့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကာလကို အမှတ်ရစရာများပြန် ဖြစ် စေခဲ့သည်။

ထိုအဖြစ်က ဟမ်ဇာမူစတာဖာ၏ ပထမဆုံးသော ချီတက်ပွဲတော့ မဟုတ်ခဲ့ပါ။ ၂၀၁၉ ခုနှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ တွင် မည်သူ့ကို မဲပေးခဲ့ကြောင်း ပြောပြရန် သူက ငြင်းဆန်ခဲ့သော်လည်း သမ္မတ ဂျိုကိုဝီ ပြန်လည် ရွေးချယ်ခံရမှုကို အတည်ပြုလိုက်ခြင်းကြောင့် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သော မေလ ၂၂ ရက်နေ့ ဆန္ဒပြပွဲတွင် ပါဝင်ခဲ့ကြောင်းကိုမူ သူက ဝန်ခံခဲ့သည်။

နောက်ဆုံးပေါ်ပေါက်ခဲ့သည့် ဆန္ဒပြ ချီတက်ပွဲများသည် ယခင် ၂၀၁၄-၁၉ လွှတ်တော်(လွှတ်တော် အသစ်တခုက အောက်ဘာလ ၁ ရက်နေ့တွင် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆို စတင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်)က သူတို့၏ သက်တမ်း မကုန်ဆုံးမီတွင် ဥပဒေ အများအပြားကို အတည်ပြုခြင်း သို့မဟုတ် ဆုံးဖြတ်ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းအပေါ် ဒေါသများ ကျယ်ပြန့်လာရာမှ စတင်ဖြစ် ပွားခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းက မမှန်ကန်သော အလျှင်စလိုနိုင်မှုတခု အဖြစ် ဝေဖန်သူများက ပြောကြသည်။

အဆိုပါ အဆိုပြုချက်များထဲမှ အညင်းပွားဖွယ်ရာ အဖြစ်ဆုံးမှာ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ အများကလေးစားသော အကျင့်ပျက် ခြစားမှုတိုက်ဖျက်ရေးကော်မရှင်ကို ကြီးကြပ်သည့် ဥပဒေပြင်ဆင်ချက်များဖြစ်သည်။ ၎င်းကို စက်တင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် အတည်ပြုခဲ့သည်။ အပြောင်းအလဲများထဲတွင် ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲသည့် အဖွဲ့ကို ထည့်သွင်းခြင်းပါဝင်သလို သံသ ယ ရှိသူများ၏ တယ်လီဖုန်းဆက်သွယ်မှုများကို ကြားဖြတ်နားထောင်နိုင်သည့် အခွင့်အာဏာကို ကန့်သတ်မှုများ ပြုလုပ် ခြင်းလည်းပါဝင်သည်။

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ရာဇဝတ်ဥပဒေနှင့် ပတ်သက်၍ အဆိုပြုထားသည့် ပြင်ဆင်ချက်များ အပေါ်လည်း စိုးရိမ်မှုများ ရှိနေသည်။ ပြင်ဆင်မှုများက လက်မထပ်ဘဲ လိင်ဆက်ဆံခြင်းကို ရာဇဝတ်မှု မြောက်စေလိမ့်မည်၊ သမ္မတအပေါ် စော် ကား ပြောဆိုခြင်းအဖြစ် ရာဇဝတ်မှု မြောက်စေလိမ့်မည်၊ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခွင့် အပါအဝင် အမျိုးသမီးများ၏ အခွင့်အရေးများ ကို အကန့်အသတ် ဖြစ်စေလိမ့်မည်ဟု အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများက သူတို့၏ စိုးရိမ်မှုကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့ကြသည်။

ပြီးခဲ့သည့် လွှတ်တော်က အလုပ်သမားဆက်ဆံရေး ကြီးကြပ်မှုနှင့် မြေနှင့် သတ္တုတွင်း အသုံးချမှုဆိုင်ရာ ဥပဒေများကို လည်း ပြင်ဆင်ရန် စဉ်းစားခဲ့သည်။ အားလုံးက အညင်းပွားဖွယ်ရာများ ပေါ်ပေါက်စေခဲ့၏။

ပြည်သူလူထု၏ ဒေါသက ကြီးမားပြတ်သားသည်။ တရားသည် ဖြစ်စေ မတရားသည်ဖြစ်စေ ဒေါသ အမျက်အများစုက အောက်တိုဘာလ ၂၀ ရက်နေ့တွင် သူ၏ ဒုတိယ သက်တမ်းကို စတင်ထမ်းဆောင်တော့မည်ဖြစ်သော သမ္မတ ဆီသို့ ဦးတည်သွားခဲ့သည်။

ဟမ်ဇာမူစတာဖာအတွက် အကျင့်ပျက် ခြစားမှုတိုက်ဖျက်ရေးကော်မရှင်ကို အားနည်းစေခြင်းက ကြီးမားသော ထိုးနှက်ချက်ဖြစ်သည်။ မှန်ပါသည်။ လေ့လာစောင့်ကြည့်သူ အများအပြားအတွက် ဟမ်ဇာမူစတာဖာ၏ ပြည်နယ်ဖြစ်သော Banten တွင် ၂၀၁၅ ခုနှစ်က ပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံခဲ့ရပြီး ထောင်ကျသည်အထိ ဖြစ်ခဲ့ရသည့် အကျင့်ပျက်ခြစားမှုနှင့် စီမံခန့်ခွဲရေး အမှားအယွင်းများ တပုံတပင်ရှိနေသော မှတ်တမ်းများက ရှိနေသည်။

အကျင့်ပျက်ခြစားခြင်းကို နက်ရှိုင်းစွာ အမြစ်တွယ်နေသည့် ကပ်ရောဂါဆိုးတခု ဖြစ်နေသည် ဟု ဟမ်ဇာမူစတာဖာက မြင်သည်။

ထို့ကြောင့် စက်တင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့တွင် ဟမ်ဇာမူစတာဖာနှင့် Pamulang တက္ကသိုလ်မှ သူ၏ ကျောင်းနေဘက် ၆၀၀ ခန့်က Kopaja(ဂျကာတာ ပို့ဆောင်ရေး သမဝါယမ) မှ မီနီဘတ်စ် အစုတ်များကို ငှားရမ်း၍ တနာရီ ခရီးအကွာတွင် ရှိ သော ဂျကာတာသို့ ထွက်ခွာခဲ့ကြသည်။ Senayan အရပ်ရှိ အစိုးရပိုင် TVRI ရုပ်သံဌာနသို့ ရောက်သည့် အချိန်တွင် Indonesia တက္ကသိုလ်နှင့် Trisakti တက္ကသိုလ်အပါအဝင် အခြားသော ကျောင်းများမှ ကျောင်းသားများနှင့် သူတို့ ပူးပေါင်းမိသွားသည်။

ထို့နောက် (မြောက်ဘက် ၁၃ ကီလိုမီတာ အကွာတွင်ရှိသော) လွှတ်တော်သို့ ဦးတည်၍ ခြေလျင် ချီတက်ခဲ့ကြသည်။ ထိုနေ့က ဆန္ဒပြပွဲများတွင် အလုပ်သမား သမဂ္ဂအမျိုးမျိုးကလည်း ပူးပေါင်းပါဝင်ခဲ့ကြသည်။

ကျောင်းသားများက ကျယ်ပြန့်သည့် တောင်းဆိုချက် ၇ ခု တောင်းဆိုခဲ့ကြရာတွင် အများသဘောမကျသည့် ဥပဒေပြင်ဆင် ချက်များ ပယ်ဖျက်ပေးရေးပါဝင်သလို ပါပူဝါ Papua မှ ဖိနှိပ်မှု စွပ်စွဲချက်များနှင့် ကာလီမန်တန် Kalimantan နှင့် ဆူမတြား Sumatra မှ တောမီးများ အဆုံးသတ်ရေးလည်း ပါဝင်သည်။

ထိုနေ့ တနေ့လုံး နီးပါးတွင် အခြေအနေက အတော်လေး အေးအေးချမ်းချမ်း ရှိခဲ့သည်။ ဆန္ဒပြသူများက ဝတ်ပြုရန် ရပ်တန့် ခဲ့ကြသည်။ ရဲအဖွဲ့နှင့်လည်း ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှု ပုံမှန်ပြုလုပ်ခြင်းများ ရှိခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ဟမ်ဇာမူစတာဖာ၏ အ ဆိုအရ အချို့ကျောင်းသားများ အိမ်ပြန်သွားခဲ့ကြသော ညနေ ၄ နာရီခွဲခန့်တွင် မျက်ရည်ယို ဗုံးများဖြင့် ပစ်ခတ်ခြင်းခံခဲ့ရ သည်။ ထိုအချိန်မှ စတင်၍ ခံစားချက်များက ပြောင်းလဲသွားခဲ့ပြီး ညနေခင်း ဝတ်ပြုချိန် ပြီးဆုံးသည့်(ညနေ ၆နာရီဝန်းကျင်) နောက်ပိုင်းတွင် စတင်၍ ရုတ်ရုတ်သဲသဲဖြစ်လာခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် ရဲတပ်ဖွဲ့က နံပါတ်တုတ်များကို ဝှေ့ရမ်း၍ တုန့်ပြန် ခဲ့ ကြပြီး ဖမ်းဆီးမှုများ ပြုလုပ်လာခဲ့သည်။

အကြိမ်တော်များများ အရိုက်ခံထိခဲ့သော်လည်း ည ၁ နာရီ ခန့်တွင် TVRI သို့ ဟမ်ဇာမူစတာဖာ ပြန်ရောက်လာနိုင်ခဲ့သည်။ Kopaja ဘတ်စ်ကားတစီးက သူ့ကို ကျောင်းသို့ ပြန်ပို့ပေးနိုင်လိမ့်မည်ဟု သူမျှော်လင့်ခဲ့သည်။ ထိုအတွေ့ အကြုံက လူငယ် ဆန္ဒပြသမားလေးကို မတားဆီးနိုင်တော့ပါ။ နောက်တနေ့တွင် သူပြန်သွားခဲ့သည်။ Pamulang တက္ကသိုလ် မှဆန္ဒပြ ကျောင်းသား အရေအတွက်ကလည်း ထိုအချိန်တွင် ၂၀၀၀ ကျော်အထိ ပါဝင်လာခဲ့သည်။

ဒုတိယညတွင် လူစုလူဝေးကို ဖြိုခွဲရန် အတွက် ရဲအဖွဲ့က မျက်ရည်ယိုဗုံးများဖြင့် နောက်တကြိမ် ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။ စက်တင် ဘာ ၂၃ မှ ၂၆ ရက်အတွင်းတွင် သူ၏ သူငယ်ချင်း အမြောက်အများ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည်ဟု ဟမ်ဇာမူစတာဖာက ယုံ ကြည်နေသည်။ အာဏာပိုင်များ၏ ဖမ်းဆီးခံရသူများ နှိပ်စက်ခံရသည်ဆိုသည့် စွပ်စွဲမှုများနှင့် ပတ်သက်၍လည်း သူ စိတ် ပူနေသည်။ ပြန်လည်လွတ်မြောက်ရေး သေချာအောင် အားထုတ်မှုများကလည်း မရေမရာဖြစ်နေ၏။

သို့သော်လည်း ကျောင်းသားများက ဆက်၍ လာနေကြသည်။ ထပ်၍ လာနေကြသည်။

ရဲအဖွဲ့က မီးသတ်ပိုက်များ၊ ရာဘာကျည်များနှင့် နံပါတ်တုတ်များ အသုံးပြုခဲ့သည့် စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့ ဆန္ဒပြပွဲ များက အဆိုးဆုံးဟု ဟမ်ဇာမူစတာဖာက ထင်သည်။ ထိုနေ့ညနေတွင် လွှတ်တော်မှ ၃.၂ ကီလိုမီတာခန့်ဝေးသည့် Senayan City Mall အနီးအထိ ပြန်တွန်းပို့ခံရသည်ကို သူမှတ်မိနေသည်။

“ ကျနော်တို့ကို အာဏာပိုင်တွေက ကြောင်နဲ့ ကြွက်လို ကစားနေသလိုပဲ။ သူတို့က ကျနော်တို့ နောက်မှာရှိတယ်။ ဘေး ပတ်လည်မှာ ရှိတယ်။ ကျနော်တို့ဆီကို ဘက်ပေါင်းစုံကနေလာနေတယ်။ ကျနော်တို့က အလင်းရောင်အောက်က လမ်းမ ကြီးပေါ်မှာနေခဲ့ကြတယ်။ ကျနော်တို့ထဲက တယောက်ယောက်ကို ရုတ်တရက် ဝင်ဆွဲသွားမှာစိုးလို့ စောင့်ကြည့်နေခဲ့ရ တယ်။”

မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ သူကံကောင်းခဲ့ပြီး အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်နေ့တွင် Ceritalah အဖွဲ့က သူနှင့် တွေ့ဆုံ မေးမြန်းခွင့်ရ ခဲ့ သည်။

မိုက်မဲသူများ၊ မသိနားမလည်သူများဟု အချို့က ကျောင်းသားများကို စွပ်စွဲကြသော်လည်း ဟမ်ဇာမူစတာဖာက ပြင်း ပြင်းထန်ထန်ပင် ပယ်ချခဲ့သည်။ “ သူတို့ (ကျောင်းသားများ)က ဆန္ဒပြပွဲတွေရဲ့ အနှစ်သာရကို နားလည်ကောင်းမှ နား လည်ကြမယ်။ အကြောင်းပြချက် ရေရေရာရာမရှိဘဲ ရောက်လာတာလည်း ရှိကောင်းရှိမယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့ အဲဒီမှာ ရှိ နေကြတုန်းပဲ။ ဒီကိစ္စတခုလုံးက သူတို့အတွက် ဘယ်လိုအရေးပါတယ်ဆိုတာ အဲဒါက ပြသနေတယ်”

သူတို့၏ အားထုတ်မှုက တနည်းတဖုံ အကျိုးဖြစ်ခဲ့ပါသည်။

သမ္မတ ဂျိုကိုဝီ၏ မေတ္တာရပ်ခံချက်ကြောင့် လွှတ်တော် အသစ်က ရာဇဝတ် ဥပဒေနှင့် အခြား အညင်းပွားဖွယ်ရာ ဥပဒေ ပြင်ဆင်မှုများကို ပြန်လည်သုံးသပ်ရန်အတွက် ရွှေ့ဆိုင်းမှုပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အကျင့်ပျက် ခြစားမှုတိုက်ဖျက်ရေးကော်မရှင် ဥပဒေမှ အညင်းပွားဖွယ်ရာ ပြင်ဆင်ချက်များကို ပယ်ဖျက်သည့် အမိန့်ဒီဂရီတခု ထုတ်ပြန်ပေးရေးအတွက် စဉ်းစား ပေးမည်ဟုလည်း သမ္မတက ကတိပြုခဲ့သည်။

ထိုမျှလောက်က ဟမ်ဇာမူစတာဖာအတွက် မလုံလောက်သေးသည်မှာ သေချာပါသည်။ သူက Ceritalah အဖွဲ့ကို ပြောခဲ့သည့် အတိုင်းဆိုလျှင် “ ကျနော်တို့ ရပ်တန့်သွားမှာ မဟုတ်ဘူး။ ကျနော်တို့ ပြန်လာခဲ့မယ်။”

(ကာရင်ရတ်စလန်သည် အာဆီယံရေးရာများကို အထူးပြုလေ့လာရေးသားနေသူ မလေးရှား စာရေးဆရာတဦး ဖြစ်သည်။ ကွာလာလမ်ပူ အခြေစိုက် အကြံပေးအဖွဲ့ Ceritalah ASEAN ကို တည်ထောင်သူ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်လည်း ဖြစ်သည်။)

You May Also Like These Stories:

အာဏာရှင်စနစ်မှ ဒီမိုကရေစီသို့ လမ်းခင်းပေးသူ ဘီဂျေဟာဘီဘီ

မာယာကာရင် သို့မဟုတ် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး လှုံ့ဆော်သူ ရုပ်ရှင်မင်းသမီး 

ကြွေးကြော်သံ၊ ကျည်ဆံများနှင့် အင်ဒိုနီးရှား ရွေးကောက်ပွဲအလွန် 

The post အင်ဒိုနီးရှား ကျောင်းသားဆန္ဒပြသူများကြားဝယ် appeared first on ဧရာဝတီ.