မြေယာထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်သူ၊ ငြိမ်းချမ်းရေးအကျိုးဆောင်နှင့် ဌာနေတိုင်းရင်းသားအခွင့် အရေးများကို ကာကွယ် စောင့်ရှောက်သူ အဖြစ် လုပ်ဖော်ကိုင်ဘက်များက သတ်မှတ်ခံရသော သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ စောအိုမူး သတ်ဖြတ်ခံရပြီးနောက် တလအကြာ၊ ပြီးခဲ့သောစနေနေ့က ထိုင်းနိုင်ငံမဲဆောက်မြို့တွင် ကရင်တိုင်းရင်းသားများ စုဝေးပြီး အမှတ်တရ ဆုတောင်းပွဲတခု ပြုလုပ်ကျင်းပခဲ့သည်။
“သူဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အမြော်အမြင်ရှိသူဖြစ်ပြီး ပြည်သူတွေနဲ့ ရပ်ရွာ အသိုင်းအဝိုင်းအတွက် လုပ်ဆောင်ခဲ့သူပါ” ဟု ကရင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် လူမှုလှုပ်ရှားမှုကွန်ယက် – KESAN အဖွဲ့မှ စောဒိုးဒိုးက ပြောသည်။
လွန်ခဲ့သော ၅ နှစ်အတွင်းသူနှင့် စောအိုမူးတို့ လွန်စွာရင်းနှီးခဲ့ကြောင်း၊ KESAN နှင့်အတူ လုပ်ဆောင်နေသည့် လုသောပေါဒေး အမည်ရှိ ရပ်ရွာအခြေပြုအဖွဲ့တွင်လည်း အဖွဲ့ဝင် ပီသသူ တဦးဖြစ်ကြောင်း ဒိုးဒိုးက ပြောပြသည်။
“သူက သဘာဝသယံဇာတတွေကို ကာကွယ်ဖို့ ကြိုးစားတယ်။ အစိုးရနဲ့တပ်မတော်တို့နဲ့ နှစ်ဖက်အပစ်ရပ်ပြီးတဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှာ ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် KNLA နဲ့ တနိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် လက်မှတ် ရေးထိုးပြီးနောက်မှာ သဘာဝသယံဇာတတွေကို ထိန်းသိမ်းဖို့ မနားမနေ ဆောင်ရွက်ခဲ့တယ်” ဟုလည်း သူကပြောသည်။
ဖာပွန်ဟုသိကြသည့် မူတြော်ခရိုင်မှ စစ်ဘေးရှောင်များအား အကူအညီပေးရေး အစည်းအဝေး တခုတက်ရောက်ပြီးနောက် ဧပြီ ၅ ရက်နေ့က နေအိမ်သို့ ပြန်လာချိန်တွင် စောအိုမူးကို မြန်မာ့တပ်မတော်စစ်သားများက ပစ်သတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ သေနတ်သံများကို ကြားခဲ့ရကြောင်းကို စောအိုမူးလမ်းကြုံခေါ်လာသော လွတ်မြောက်လာသည့် KNLA တပ်ဖွဲ့ဝင်တဦးက ပြန်ပြောပြခဲ့သည်။
၂၀၁၂ ခုနှစ်က လက်လွှတ်ခဲ့သော စစ်သုံးလမ်းကို တိုးချဲ့ပြီး တောင်ပေါ်စစ်စခန်း နှစ်ခုကိုဆက်သွယ်ရန် KNLA ထိန်းချုပ်ဒေသကို နယ်မြေစိုးမိုးရေးအတွက် တပ်မတော်သည် မတ်လအစောပိုင်းကစတင်ပြီး လုသောမြို့နယ်တွင် တပ်ရင်း ၆ ရင်းကျော်ကိုချထားခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ ထိုအချိန်မှ စတင်ကာ တပ်မတော်နှင့် KNLA တို့အကြား တိုက်ပွဲများလည်း ဖြစ်ပွားလာခဲ့သည်။
ဌာနေတိုင်းရင်းသား သားရိုင်းတိရစ္ဆာန် သုတေသီတဦးအနေဖြင့် စောအိုမူးသည် KESAN ၊ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး၏ သစ်တောဌာနတို့နှင့် ပူးပေါင်းပြီး ကရင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှ စတုရန်းကီလိုမီတာ ၅၄၀၀ ကျယ်ဝန်းသော တောတွင်းဒေသကို ငြိမ်းချမ်းရေး ဥယျာဉ်အဖြစ် ပြောင်းလဲနိုင်ရန် ရည်မှန်းထားသည်။
သံလွင် မြစ်ဝှမ်းတလျှောက်ရှိ ထိုဒေသသည် ကျား၊ ကျားသစ်၊ ဝက်ဝံနှင့် မျောက်များအပါအဝင် တခြားရှားပါးအပင်နှင့် တိရစ္ဆာန်များ စသည့် မျိုးသုဉ်းပျောက်ကွယ်မည့် အန္တရာယ်နှင့် ရင်ဆိုင်နေရသော ထိခိုက်လွယ် သားရိုင်းတိရစ္ဆာန်များ ကျင်လည်ကျက်စားရာ ဒေသဖြစ်သည်။
နတ်ကိုးကိုယ်သူ ကရင်တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုဝင် စောအိုမူးသည် ထိုအဆိုပြုဥယျာဉ်နယ်နိမိတ်အတွင်း နေထိုင်ကြသော ရပ်ရွာ အသိုင်းအဝန်းများကို ကူညီပြီးဥယျာဉ်နှင့် ပတ်သက်သည့် သဘောထားကွဲလွဲမှုများကို ဖြေရှင်းရာတွင် လွန်စွာ အရေးပါသူဖြစ်သည်။
“ကျနော်တို့ ဌာနေတိုင်းရင်းသားတွေ အတွက် သံလွင် ငြိမ်းချမ်းရေး ဥယျာဉ်ဟာ အနက်ရှိုင်းဆုံး ဆန္ဒနဲ့ လိုအပ်ချက်တွေ ဖြစ်တယ်” ဟု စောအိုမူးက ဒီဇင်ဘာလတွင် ကျင်းပခဲ့သည့် လူထုအစည်းအဝေးပွဲတွင် ပြောခဲ့ကြောင်း KESAN ၏ အင်တာနက်စာမျက်နှာတွင် ဖော်ပြထားသည်။
စောအိုမူး သေဆုံးပြီး တလကြာသည့်တိုင် တပ်မတော်သည် စောအိုမူး၏ အလောင်းကိုပြန်လည်ပေးအပ်ခြင်း မရှိသေးဘဲ မြှုပ်နှံလိုက်သည်ဟု ဆိုသည်။ သို့သော် မိသားစုနှင့် မိတ်ဆွေများသည် သူ၏ဇာတိကျေးရွာဖြစ်သော လယ်မူပလောတွင် ရိုးရာနတ်ကိုးကွယ်မှု အစဉ်အလာ အတိုင်းသုံးရက်ကြာ ဈာပနအခမ်းအနားကို ကျင်းပခဲ့သည်။ ဒုတိယနေ့တွင် တပ်မတော် စစ်သား အများအပြားကို အနီးအနားတွင်တွေ့ပြီးနောက် ထိတ်လန့်တကြား ထွက်ပြေးခဲ့ရသည်။
စစ်တပ်က အလောင်းကို ပြန်ပေးရန်ငြင်းဆန်သောကြောင့် စောအိုမူး၏ ဇနီး နော်ပေါသာမှာ စိတ်ဆိုးဒေါသထွက်နေသည်။
အထက်ပါ အထိမ်းအမှတ် အခမ်းအနားတွင် ရိုက်ကူးထားသော မှတ်တမ်းဗီဒီယိုတွင် “သူ့အလောင်းကို ကျမတို့ကို ကြည့်ခွင့်မပေးတာ ဘာကြောင့်လဲသိချင်တယ်။ ဒီအကြောင်းကြောင့် ကျမစိတ်ဖိစီးရတယ်။ သူကကျမတို့ရဲ့ အိမ်ထောင်ဦးစီးပဲ။ ကျမတို့ နတ်ကိုးကွယ်မှု အစဉ်အလာအရ ဈာပနထုံးစံတွေလုပ်ချင်တယ်။ သူ့အလောင်းကိုဘယ်မှာ မြှုပ်ထားတယ်ဆိုတာ စစ်တပ်က ကျမတို့ကိုပြောရမယ်။ ဒါမှ ကျမတို့ရဲ့ထုံးစံနဲ့ အညီအစဉ်အလာတွေကို လုပ်ဖို့ သူ့ရဲ့ဆံပင်၊ ခြေသည်းလက်သည်း၊ သွား ဒါမှမဟုတ် အလောင်းကို ပြန်ယူနိုင်ပြီးမှ ကျမတို့ စိတ်ငြိမ်းချမ်းနိုင်မယ်” ဟု စောအိုမူး၏ ဇနီးကပြောသည်။
ခင်ပွန်းဖြစ်သူ သေဆုံးသွားသောကြောင့် သူနှင့် ကလေး ၇ ဦးတို့ မည်သို့ ဆက်လက်ရှင်သန်ရမည်ကို နော်ပေါသာ စဉ်းစားမရဖြစ်နေသည်။ ၎င်းတို့သည် လတ်တလောတွင် တပ်မတော်၏ ထိုးစစ်ကြောင့် ထွက်ပြေးနေရသော စစ်ဘေးရှောင် စခန်းတခုတွင် နေထိုင်နေကြသည်။
အသက် ၁၀နှစ်နှင့် ၉ နှစ်အရွယ်ရှိသူ၏ သားများဖြစ်သော စောမော်ချစ်နူးနှင့် စောလွယ်စိုးတို့ သည်လည်း ဖခင်သေဆုံးသည့် အထိမ်းအမှတ် ဝတ်ပြုဆုတောင်းပွဲကို တက်ရောက်ခဲ့ပြီး မကြာခဏငိုကြွေးကြရသည်။
စောအိုမူးကို အစားထိုးနိုင်မည် မဟုတ်သော်လည်း သူ၏လှုပ်ရှားမှုများကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်ရမည်ဟု စောဒိုးဒိုးက ဆိုသည်။
“သူမရှိတော့ပေမယ့် သူဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ အလုပ်တွေ ဆက်လက်လည်ပတ်နေအောင် လုပ်ရမယ်” ဟု စောဒိုးဒိုးက ဆက်ပြောသည်။
ဆက်စပ် ဖတ်ရှုရန် – စောကလိုပါး သေဆုံးမှုနှင့် ပတ်သက်၍ တပ်မတော် သတင်းထုတ်ပြန်
ဧရာဝတီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်းတွင် ဖော်ပြထားသော Brennan O’Connor ၏ Emotional Memorial for Karen Environmentalist Shot by Soldiers ကိုဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်သည်။
The post အသတ်ခံခဲ့ရသည့် ကရင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းသူအတွက် အောက်မေ့ဖွယ်ဝတ်ပြုပွဲ appeared first on ဧရာဝတီ.