အရီဖင်ကာနီယာဝမ် Arifin Kurniawan က ဝပ်တွားနေသော အသက် ၅၅ နှစ်အရွယ် သူ့ဖခင် ၏ အပေါ်တွင် စီးမိုးရပ်နေသည်။ အဖိုးအို၏ ဦးခေါင်းကို မြဲမြဲကိုင်ထားရင်း ဆံပင်ရွှေရောင်နှင့် သားဖြစ်သူက ဟုတ်ကီယန့် Hokkien ဘာသာစကားဖြင့် ညွှန်ကြားချက်များ မာမာထန်ထန် ပြောနေသည်။
အသက် ၂၁ နှစ် အရွယ် တရုတ်နွယ်ဖွား အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသား အရီဖင်ကာနီယာဝမ်က ခုနကပင် သူ့ လျှာကို ဒါးဖြင့် တမင်သက်သက် လှီးခဲ့သေးသည်။ သွေးကို အသုံးပြု၍ စာရွက်ပေါ်တွင် တရုတ်စာလုံးများ ရေးသားရန် ဖြစ်သည်။ ခြောက်ခြားစရာ အနီရောင် အလင်းတခုက လွှမ်းထားပြီး နံရံပေါ်တွင် မရေတွက်နိုင်သော နတ်ဘုရား ရုပ်ထုများနှင့် လေထုထဲတွင် ဆုတောင်းသံများဖြင့် ပြည့်နေသော ဖက်ကူကွန်း Fat Cu Kung ဘုရားကျောင်းက ယခုညအတွက် အရီဖင်ကာနီယာဝမ်၏ ပိုင်နက် ဖြစ်သည်။
ဒူးထောက်ထားသည့် ပရိသတ်များဝန်းရံထားသည့်ကြားတွင် သူက ရင်ဘတ်အထိအောင်ရှည်လျားသည့် မုတ်ဆိတ် ရှိနေသလိုမျိုး ပွတ်သပ်နေသည်။
သို့သော်လည်း သာမန်နေ့တနေ့တွင် ဆိုလျှင် ထိုလူငယ်လေးက ဟုတ်ကီယန့် စကားမပြောပါ။ သို့မဟုတ် တရုတ်စာပင် မရေးတတ်ပါ။ သူ့မှာ မုတ်ဆိတ်လည်း မရှိပါ။
အရီဖင်က နတ်ဝင်သည်တဦး ဖြစ်သည်။ ထိုညနေက သူ့ကို ရှေးခေတ် တရုတ်နိုင်ငံ သုံးပြည်ထောင်ခေတ် (Three Kingdoms) မှ သမိုင်းဝင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး တဦးဖြစ်သည့် ကန်ယု Guan Yu ကို အခြေပြုသည့် နတ်ဖြစ်သော ကန်ကွန်း Guan Gong က ပူး ကပ်ထားသည်။ ရိုးရာ ပူဇော်ပသမှု၏ တစိတ်တပိုင်း အနေဖြင့် ကန်ကွန်း (သူ၏ မယိမ်းယိုင်သော သစ္စာရှိမှုနှင့် ရဲ စွမ်း သတ္တိကြောင့် လူကောင်းများကြားတွင်ရော လူဆိုးများကြားတွင်ပါ ရေပန်းစားသူ) က သူ့ကိုယ်တွင်းသို့ ဝင်လာခဲ့သည်။
“တချို့ ညတွေဆိုရင် ကျနော့်ကို ဝိဉာဉ် ၄ ခု သို့မဟုတ် ၅ ခုလောက် ပူးကပ်ခြင်း ခံရနိုင်တယ်။ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားဖို့ ကျနော့် အနေနဲ့ အနည်းဆုံး ၃ ရက်လောက် ကိုယ့်ကိုယ်ကို သန့်ရှင်းအောင် ထိန်းသိမ်းထားရတယ်။ အသီး အရွက် စားရတယ်။ ညစ်ညမ်းတာတွေ မတွေးရဘူး။ တရား အများကြီး ထိုင်ရတယ်။ ကျနော်က နတ်ဖြစ်လာတာ မဟုတ် ပါဘူး။ အဲဒါက စိတ်ကြီးဝင်သလို ဖြစ်သွားပါလိမ့်မယ်။ ကျနော်က (ပူးကပ်ဖို့အတွက်) အခွံတခု သက်သက်ပါ” ဟု အရီဖင်က ရှင်းပြသည်။
လွန်ခဲ့သော နာရီ အနည်းငယ်က အရီဖင်ကို အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံမှ တရုတ်လူမျိုးပိုင် ရှေးအကျဆုံး ကော်ဖီဆိုင်များထဲမှ တခုဖြစ်သော တက်ကီ Tak Kie တွင် ကျနော် ပထမဆုံးတွေ့ခဲ့ရပါသည်။ ၁၉၂၇ ခုနှစ်တွင် စတင်တည်ထာင်ခဲ့သည့် ကော်ဖီဆိုင်က ဂျကာတာမြို့၏ တရုတ်တန်းတွင် လူကြိုက်များသည့် နေရာတခု ဖြစ်သည်။ သူ ဆိုင်ထဲသို့ ဝင်လာသည့် အချိန်တွင် ထိုင်နေကျ ပုံမှန်ဖောက်သည် အများအပြားက လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ ကြိုကြသည်။
ကော်ဖီဆိုင် နောက်ဖက် လမ်းကြားအတိုင်း ဆင်းသွားလျှင် အရီဖင်၏ မိသားစု ပိုင်သော ကုန်စုံဆိုင်ငယ်လေး တခုရှိသည်။ စတုရန်းမီတာ ၇၀ ကျယ်သည့် သူတို့အိမ် အပြင်ဖက်တွင် ဖြစ်သည်။ အရီဖင် ဆုတောင်းမှုများ ပြုလုပ်သည့်နေရာ ဖြစ်သော ဘုရားကျောင်းနှင့် ၅ မိနစ် ခရီး အကွာတွင် တည်ရှိပါသည်။ ဘုရားကျောင်းနှင့် ဘေးချင်းကပ်လျှက်တွင် အရီဖင် ၆ နှစ်သား ကတည်းက ပါဝင်ဖျော်ဖြေခဲ့သည့် နဂါး အကအဖွဲ့ လေ့ကျင့်ရာနေရာ ရှိပါသည်။
“ဒါက ကျနော့် အသိုင်းအဝိုင်းပဲ။ ဘုရားကျောင်းက တဆင့် ကူညီခြင်းနဲ့ ဖြစ်စေ ကျနော်တို့ရဲ့ ရိုးရာဓလေ့တွေကို ထိန်း သိမ်းခြင်းနဲ့ ဖြစ်စေ ကျနော်တတ်နိုင်တဲ့ နည်းနဲ့ အလုပ်အကြွေးပြုဖို့ ကျနော်ကြိုးစားတယ်။”
အထက်တန်းအောင်မြင်ပြီးနောက် အလုပ်စတင်လုပ်ရန် အရီဖင်က ချက်ခြင်း ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ အရပ်မြင့်မြင့်၊ ထက် မြက်သော အကြည့်နှင့် နွေးထွေးသော အပြုံးတို့ ရှိသောကြောင့် ဖက်ရှင် မော်ဒယ်တယောက် အဖြစ် သူ အလုပ်ရခဲ့ သည်။ ခြေင်္သ့အက၊ ရိုးရာ အစဉ်အလာများနှင့် ဖက်ရှင်ရှိုးပွဲတွင် လမ်းလျှောက်ခြင်းများ လုပ်ရင်း အလုပ်ကြိုးစားသည့် လူငယ်လေးက အပိုဝင်ငွေ ရရေးအတွက် ပွဲလမ်းများတွင် တယ်လီဖုန်း ဆင်းမ်ကတ်များ ရောင်းသည့် အလုပ်ကိုလည်း လုပ်သေးသည်။
“ကျနော် တက္ကသိုလ် မတက်ခဲ့ဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ကျနော့် မိသားစုအတွက် ပိုက်ဆံပဲ ရှာချင်ခဲ့တယ်။ ကျနော့် အတွက် အောင်မြင်မှုဆိုတာက ကျနော့် မိဘတွေကို ပိုက်ဆံ ပြန်ပေးနိုင်တာပဲ”
သားသမီး ၃ ယောက်တွင် အငယ်ဆုံး ဖြစ်သော အရီဖင်က ခေတ်မီမှုနှင့် ရိုးရာ အစဉ်အလာကြားတွင် ကြိုးတန်း လျှောက်နိုင်စွမ်း ရှိခဲ့ခြင်းမှာ သူ၏ စုံလင်ကွဲပြားသော မိသားစု အသိုင်းအဝိုင်းကြောင့် ဖြစ်ပုံရပါသည်။ သူ၏ ဖခင်နှင့် အကို တို့က ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များ ဖြစ်သော်လည်း သူ့မိခင်က မွတ်ဆလင် ဖြစ်သည်။ သူ၏ အမက ကက်သလစ် ခရစ် ယန် ဖြစ်သည်။
“ကျနော်တို့ရဲ့ ကွဲပြာခြားနားမှုတွေကို ကျေနပ်ပါတယ်။ ခရစ်စမတ် အချိန်ဆိုရင် ကျနော်တို့ အမကို ပျော်စရာ ခရစ် စမတ်ပါလို့ ဆုတောင်းပေးတယ်။ အစ္စလမ်ဥပုတ်လ ဆိုရင် ကျနော်တို့ အမေကို တတ်နိုင်သမျှ ပံ့ပိုးပေးပါတယ်။”
အရီဖင် ကိုယ်တိုင်က ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် တယောက် ဖြစ်သော်လည်း မွတ်ဆလင် မိန်းကလေး တဦးနှင့် ချစ်ကျွမ်းဝင်နေသူ ဖြစ်သည်။
“ကျနော်တို့ ဒါကို ဖြေရှင်းပါမယ်။ ကျနော်က သူ့အတွက် အစ္စလမ်ဘာသာကို ပြောင်းဖို့ ဆန္ဒရှိပါတယ်။ ကျနော့် အဖေ က ဘုရားကျောင်းမှာ လုပ်နေတဲ့ ကျနော့်တာဝန်တွေကို ဆက်လုပ်ရမယ် ဆိုတာ တချက်ပဲ ကန့်သတ်ပါတယ်။ ကျနော် ကလည်း အဲဒါကို တကယ်ကို ဆက်လုပ်မှာပါ။ အဲဒါနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကျနော်တို့ရဲ့ ကိုးကွယ် ယုံကြည်မှုတွေမှာ ဝိရောဓိ ဖြစ်စရာ တခုမှမတွေ့ဘူး။ အပေးနဲ့ အယူ ရှိပါတယ်။
“ကျနော်က တရုတ်နဲ့ မွတ်ဆလင်၊ ခေတ်သစ်နဲ့ ရိုးရာ အစဉ်အလာ၊ Instagram ပေါ်က ဖက်ရှင် မော်ဒယ်နဲ့ ဘုရားကျောင်းတွေက နတ်ဝင်သည်တယောက် ဖြစ်လို့ ရပါတယ်။ အဲဒါတွေ အားလုံးက ဟန်ချက်ညီမျှစွာ အတူယှဉ်တွဲပြီး တည်ရှိလို့ ရပါတယ်။ နောက်ဆုံးပြောရရင် အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံက ရာနဲ့ချီတဲ့ ဘာသာတွေ လူမျိုးတွေ ရှိနေတဲ့ မြေပါ။ ကျနော် ကိုယ်တိုင်နဲ့ ကျနော့် မိသားစုကိုပဲ ကြည့်လိုက်ပါ။”
Islamic Defenders Front (FPI) ကဲ့သို့ အခြေခံဝါဒီ အဖွဲ့များက ဦးဆောင်သည့် ဘာသာရေး ရှေးရိုးစွဲလှိုင်းကို သတိ ရမိသည့် ကျနော်က အရီဖင်ကို ဂျကာတာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဟောင်း တရုတ်/ခရစ်ယန် အဟော့ Ahok နှင့် ပတ်သက်၍ သူ့အမြင်ကို မေးကြည့်ပါသည်။
“အပြောနည်းပြီး အလုပ်ပိုလုပ်တယ်။ အဟော့ကို ကျနော် ဒီလိုပဲမြင်တယ်။ သူ့လက်အောက်မှာ ဂျကာတာက ပိုပြီး သန့်ရှင်းလာတယ်။ ပိုပြီး ထိရောက်လာတယ်။ သူက မှန်ကန်တဲ့ လမ်းကြောင်းကို ဦးဆောင်ခဲ့တယ်လို့ ကျနော်ထင်ပါတယ်။ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုကို တိုက်ဖျက်တယ်။ ယာဉ်ကျော ပိတ်ဆို့မှုတွေကို လျှော့ချတယ်။ မြို့တော်ကို ခေတ်မီအောင် လုပ်တယ်။”
ယခုအခါ အဟော့မှာ ဘာသာရေးကို စော်ကားပြောဆိုမှုဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ် ကျခံနေရသည်။
“ဝမ်းနည်းစရာ တခုလို့ ကျနော် ထင်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ လူမျိုး သို့မဟုတ် ဘာသာကို ကျနော် ဂရုမစိုက်ဘူး။ သူ ဘာတွေ ပြီးမြောက်အောင် လုပ်ခဲ့သလဲ ဆိုတာပဲ ဂရုစိုက်တယ်။ ဂျကာတာအတွက် ကျနော့် မျှော်လင့်ချက်က ရိုးရှင်းပါတယ်။ ကျနော်တို့ ခေတ်မီတဲ့ မြို့တမြို့ ဖြစ်လာသင့်တယ်။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုတော့ ယာဉ်ကျောပိတ်ဆို့မှု ပြဿနာ တွေကို ဖြေရှင်းရမယ်။ အများပြည်သူအတွက် ပို့ဆောင်ရေး စနစ်တွေပို ရှိရမယ်။ လမ်းတွေ သန့်ရှင်းရမယ်။ နေရာတိုင်းမှာ ဆိုက်ကားတွေ၊ အမှိုက်သရိုက်တွေနဲ့ ၁၉၈၀ နှစ်တွေဆီကို ကျနော်တို့ ပြန်မသွားနိုင်ဘူး။”
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတွင် ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဒေသဆိုင်ရာ ရွေးကောက်ပွဲ နှင့် ၂၀၁၉ ခုနှစ် သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲတို့ နီးကပ်လာ သည့်အချိန်၌ နိုင်ငံရေး ကွဲပြားမှုလမ်းကြောင်းများက ပိုပြီး နက်ရှိုင်းလာသည်။
၂၀၁၇ ခုနှစ် ဂျကာတာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ရွေးပွဲကို အဆိပ်ခတ်ခဲ့သည့် လူမျိုးရေး နှင့် ဘာသာရေးကိစ္စများက နောက်တကြိမ်ပြန်၍ အရုပ်ဆိုးစွာ ခေါင်းထောင်ပြီး အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံ၏ ဆောင်ပုဒ်ဖြစ်သော “Bhinneka Tunggal Ika” (ကွဲပြားမှုဖြင့် စည်းလုံးခြင်း) ကို စိန်ခေါ်လာနိုင်ပါသည်။ အဖြစ်အပျက် အချို့လည်း ရှိခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။
ဖေဖေါ်ဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ဒါးရှည်ကိုင်ထားသော အမျိုးသား တယောက်က ဂျော့ဂျကာတာ Yogyakarta ရှိ ခရစ်ယန် ဘုရားကျောင်းတခုကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့်အတွက် လူ ၄ ယောက် ဒဏ်ရာရပြီး ယေရှု ခရစ်တော် နှင့် မယ်တော်မာရီတို့၏ ရုပ်ထုများ ခေါင်းပြတ်ခဲ့ရသည်။ ထိုကိစ္စ မတိုင်ခင် တပတ်က တန်ဂျရန်းမြို့ Tangerang မှ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် ဘုန်းတော်ကြီးတပါး နှင်ထုတ်ခံရသည် ဆိုသည့် သတင်းပျံ့နှံခဲ့ခြင်းကြောင့် အင်တာနက်သုံးစွဲသူများ ဒေါသထွက်ခဲ့ကြသည်။
“ကျနော်သိတဲ့၊ ကျနော်ကြီးပြင်းလာတဲ့၊ ကျနော် ယုံကြည်တဲ့ အင်ဒိုနီးရှား ဆိုတာက ကျနော်တို့တွေ အတူတကွ ရှေ့ ဆက်သွားနေတဲ့ နေရာတခုပါ။ ခင်ဗျားက ခရစ်ယန် ဖြစ်တယ်၊ မွတ်ဆလင် ဖြစ်တယ်၊ တရုတ်ဖြစ်တယ်၊ ဂျားဗား လူမျိုး ဖြစ်တယ် ဆိုတာက အရေးမပါပါဘူး။ ဒါက အင်ဒိုနီးရှားပါ။”
“Bhinneka Tunggal Ika” (ကွဲပြားမှုဖြင့် စည်းလုံးခြင်း) ဆိုသည်က အရီဖင် အတွက် မန္တန် တခု ထက်ပါပိုသော အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံသား ဆိုသည့် အဓိပ္ပါယ် ဖြစ်ပါသည်။
(ကာရင်ရတ်စလန်သည် အာဆီယံရေးရာများကို အထူးပြုလေ့လာရေးသားနေသူ မလေးရှား စာရေးဆရာတဦး ဖြစ်သည်။ ကွာလာလမ်ပူ အခြေစိုက် အကြံပေးအဖွဲ့ Ceritalah ASEAN ကို တည်ထောင်သူ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်လည်း ဖြစ်သည်။)
The post ခေတ်မီမှုနှင့် အစဉ်အလာကြားက အင်ဒိုနီးရှား တရုတ် နတ်ဝင်သည် appeared first on ဧရာဝတီ.