
၂၀၀၈ ခုႏွစ္က စစ္အစုိးရ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦးဥာဏ္၀င္း ေျမာက္ကုိရီးယားသုိ႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ စဥ္ (ဓာတ္ပုံ – Reuters)
ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ၀ါရွင္တန္ခရီးစဥ္အတြင္း ယခင္စစ္အစုိးရ၏ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိး ေဖာက္မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္က ခ်မွတ္ထားေသာ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကုိ ပယ္ဖ်က္ေပးရန္ အိုဘားမား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ က တျခားေသာသတင္းမ်ားကို လႊမ္းမိုးခဲ့သည္။
ေနာက္တပတ္ၾကာေသာ္ ေခါင္းေဆာင္ ၂ ဦးသည္ ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားအၾကား စစ္တပ္ခ်င္းဆက္စပ္မႈ အေျခ အေနကိုလည္း တိတ္ဆိတ္စြာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း ေပၚထြက္လာသည္။
ေျမာက္ကိုရီးယား ကိစၥမွာ ျမန္မာႏွင့္ အေမရိကန္ ၂ ႏိုင္ငံၾကား ကာလရွည္ၾကာ အျငင္းပြားခဲ့ရသည့္ ျပႆနာတခု ျဖစ္ၿပီး ပံုမွန္ သံတမန္ဆက္ဆံေရး အျပည့္အ၀ ျပန္လည္ ရရွိေရးတြင္ အတားအဆီး ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ၾကားမွ စစ္တပ္ခ်င္း လွ်ိဳ႕၀ွက္ ဆက္ဆံေရး လံုး၀ၿပီးဆံုးသြားၿပီဟု အေမရိကန္ အစိုးရလက္ခံခ်ိန္ေရာက္သည္အထိ အကန္႔ အသတ္ျဖင့္ ဆက္ဆံမႈ ဗ်ဴဟာဆက္လက္ရွိေနဖြယ္ရွိသည္။
စက္တင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔က အထက္လႊတ္ေတာ္၏ ၾကားနာမႈတခုတြင္ အေရွ႕အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေဒသဆိုင္ရာ အေမရိ ကန္ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Daniel Russel က သမၼတအိုဘားမားက ယခင္စစ္အစိုးရလက္ထက္မွ က်န္ရစ္ခဲ့ ေသာ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမွန္သမွ်ကို ဖယ္ရွားရန္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို ေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု ထြက္ဆိုခဲ့ေၾကာင္း AP သတင္းဌာန၏ အဆိုအရသိရသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္အတြင္းတြင္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈအနည္းငယ္ ရွိေနႏိုင္ေသးသည္ဟု Daniel Russel က ထြက္ဆိုခဲ့သည္ဟုလည္းသတင္းမ်ားက ဆိုသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္မ်ားအတြင္း ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံက အေျမာက္မ်ား၊ ဘက္စံုသံုးယာဥ္တင္ ဒံုးက်ည္စနစ္မ်ား ႏွင့္ အျခား စစ္လက္နက္ပစၥည္းမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ တင္ပို႔ခဲ့ၿပီး အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဆန္ႏွင့္ စားနပ္ ရိကၡာမ်ား တင္သြင္းခဲ့သည္ဟု သတင္းမ်ားကဆိုသည္။
ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူ Bertil Lintner က ေျမာက္ကိုရီးယားမွ ဥမင္လိုဏ္ေခါင္းဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား ေနျပည္ေတာ္ သို႔ ေရာက္ရွိၿပီး ေျမေအာက္ဘန္ကာမ်ား ႏွင့္ အျခားေသာလွ်ိဳ႕၀ွက္ အေဆာက္အဦးမ်ား တည္ေဆာက္ရန္ ျမန္မာစစ္တပ္ ကို ကူညီေနသည္ဟု ၂၀၀၆ခုႏွစ္က Asia Times Online တြင္ ေရးသားခဲ့သည္။
ျမန္မာစစ္တပ္၏ အဆင့္ျမွင့္တင္ေရး အစီအစဥ္မ်ား၊ လက္နက္ေထာက္ပံ့မႈႏွင့္ စစ္လက္နက္ တိုးတက္ေရး ကိစၥမ်ားတြင္ ေျမာက္ကိုရီးယား၏ ပတ္သက္မႈက မည္သည့္အတိုင္းအတာအထိရွိသည္ဆိုသည္ကို ယခုအခ်ိန္အထိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ မသိရွိရေသးပါ။ “ဒါေပမယ့္ အစိုးရက စိုးရိမ္လာတာနဲ႔ အမွ်၊ စစ္တပ္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက စိုးရိမ္လာတာနဲ႔ အမွ် သူတို႔က တားဆီးဖို႔ ဖယ္ရွားဖို႔ အျပည့္အ၀လုပ္ေဆာင္လာၾကမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါ တယ္” ဟု Daniel Russel ကေျပာသည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ လက္နက္ကုန္သြယ္မႈ မျပဳရန္ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီက တားျမစ္ထားၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊ ဦးေဆာင္သည့္ ယခင္စစ္အစိုးရက ႏိုင္ငံတကာ ႏွင့္ သီးျခားျဖစ္ေနသည့္ အေျခအေနကို ေရွာင္လႊဲရန္ႏွင့္ တ႐ုတ္ အေပၚမွီခို အားထားေနရမႈကို ကန္႔သတ္ရန္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ပတ္သက္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလေႏွာင္းပိုင္းႏွင့္ ဒီဇင္ဘာလဆန္းပိုင္းတြင္ စစ္အစိုးရတတိယေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသူရေရႊမန္း ဦးေဆာင္ေသာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔တဖြဲ႔ ကာကြယ္ေရးပစၥည္း စက္႐ံုမ်ား၊ ထုတ္လုပ္မႈမ်ားႏွင့္ ေျမျပင္မွ ေျမျပင္ပစ္ ဒံုးပ်ံစက္႐ံုတ႐ံုသို႔ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့သည့္ မွတ္တမ္းဓာတ္ပံုမ်ား အပါအ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒံုးပ်ံအစီအစဥ္အတြက္ ေျမာက္ကိုရီးယား၏ အကူအညီမ်ားကို Bertil Lintner က မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။
ထိုစဥ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေရႊမန္း ႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား စစ္တပ္အႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Kyok-sik တို႔က ဥမင္လိုဏ္ ေခါင္းမ်ား တည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ စစ္လက္နက္ပစၥည္းမ်ား ေခတ္မီတိုးတက္ေရးတုိ႔တြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာတခုကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဒံုးပ်ံနည္းပညာ သယ္ေဆာင္လာ သည္ဟု သံသယ ရွိေသာ ေျမာက္ကိုရီးယား သေဘၤာတစင္းကို အေမရိကန္ေရတပ္က ၾကားျဖတ္တားဆီး၍ လွည့္ျပန္ေစ ခဲ့သည္။
ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံက အဆိုပါ သေဘာတူညီခ်က္မ်ိဳးမ်ားမွာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သံတမန္ေရးရာ ေႏြးေထြးမႈမ်ားျဖင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံႏိုင္ငံကို ယံုၾကည္စိတ္ခ်ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားေနသည္။
အေမရိကန္အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တ႐ုတ္၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈကို တန္ျပန္ႏိုင္ေရးအတြက္ က်ယ္ျပန္႔သည့္ ဗ်ဴဟာေျမာက္ ဦးတည္ခ်က္မ်ား အင္အားေကာင္းလာေစမည့္ အျခားေသာနည္းလမ္းမ်ားကို အဓိကထား၍ ရွာေဖြခဲ့သည္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ကာကြယ္ေရး ပစၥည္းထုတ္လုပ္ေရး အရာရွိခ်ဳပ္ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးကို ေျမာက္ကိုရီးယားမွ စစ္လက္နက္မ်ား တရားမ၀င္ဝယ္ ယူရာတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈျဖင့္ အေမရိ ကန္ ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးဌာနက လူပုဂၢိဳလ္တေယာက္ခ်င္းအလိုက္ နာမည္ပ်က္စာရင္းသြင္းခဲ့သည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက စစ္တပ္ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ရွိေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ ဦးေတဇ၏ ဘဏ္စာရင္းမ်ားကို ပိတ္ပစ္ရန္ စင္ကာပူအာဏာ ပိုင္မ်ားကို ဖိအားေပးခဲ့သည္။ သူ၏ကုမၸဏီက ေျမာက္ကိုရီးယား ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ရွိေသာ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ေငြအလႊဲ အေျပာင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု သံသယရွိျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ေျမာက္ကိုရီးယား ပါ၀င္ပတ္သက္ေနမႈကို ဖံုးကြယ္ထားသည့္ မေကြးတိုင္းမွ လွ်ိဳ႕၀ွက္ စစ္လက္နက္စက္႐ံုတခု အေၾကာင္း သတင္းေရးသားေဖာ္ျပခဲ့၍ ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ေသာ ျပည္တြင္းထုတ္ ယူနတီဂ်ာနယ္မွ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား အေပၚ အစိုးရ၏ တုန္႔ျပန္မႈ ကို ေလ့လာဆန္းစစ္သူ အခ်ိဳ႕က သံသယ ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။
အဆိုပါသတင္းေထာက္မ်ားက စက္႐ံုကို ဓာတုလက္နက္မ်ား ထုတ္လုပ္ရန္ အသံုးျပဳျခင္းျဖစ္သည္ဟု မွားယြင္းေရး သား မိျခင္း ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း တ႐ုတ္လူမ်ိဳး ပညာရွင္မ်ား ရွိေနသည္ဟုလည္း ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကသည္။ ေလ့လာ ဆန္းစစ္သူမ်ားကမူ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံသားမ်ား ပိုျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းၾကည္ အစိုးရလက္ထက္သို႔ေရာက္သည့္ အခါ အဆိုပါ သတင္းေထာက္မ်ား ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာ ခဲ့ၾကသည္။
အိုဘားမား၏ ေတာင္းဆိုမႈက ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရွိေနသည့္ စစ္တပ္ကို သူ၏ အရပ္ဘက္ထိန္းခ်ဳပ္မႈႏွင့္ ႀကီးၾကပ္္မႈ ေအာက္သို႔ ေရာက္ရွိလာေစရန္ ႀကိဳးစားေနေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အကန္႔အသတ္ရွိေနသည့္ နည္းလမ္းမ်ား အတြက္ စမ္းသပ္ခ်က္ျဖစ္လာမည္ ျဖစ္သည္။
လက္ေတြ႔တြင္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ သူ၏ေရြးေကာက္ခံအစိုးရက တိုင္းျပည္ အႏွံ႔တြင္ ရွိေနေသာ စစ္တပ္ ၏လွ်ိဳ႕၀ွက္အေဆာက္အဦးမ်ား အေၾကာင္းကို သိရွိထားျခင္း ရွိမရွိက မသဲကြဲေသးပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ ဦးေဆာင္သည့္ စစ္တပ္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လံုၿခံဳေရးႏွင့္ဆိုင္သည့္ အဓိက ၀န္ႀကီးဌာန ၃ ခုကို တိုက္႐ိုက္ထိန္းခ်ဳပ္ထားဆဲ ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ၀န္ႀကီးဌာန ၃ ခုကို အေနာက္ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာန ခ်ဳပ္ တိုင္းမွဴးေဟာင္း ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေက်ာ္ေဆြ၊ ေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္ေရး အႀကီး အကဲေဟာင္း ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး စိန္၀င္း ႏွင့္ စစ္ဥပေဒခ်ဳပ္ေဟာင္း ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ရဲေအာင္တို႔က အသီးသီး ဦးေဆာင္ၾကသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ ေရြးခ်ယ္ထားသည့္ အဆိုပါ စစ္အရာရွိႀကီး ၃ ဦးက ယခင္စစ္ အစိုးရလက္ထက္က ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ဆက္ဆံမႈမ်ားတြင္ တိုက္႐ိုက္ပါ၀င္ခဲ့ျခင္း ရွိမရွိကလည္း မသိရေသးပါ။
ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ဆက္ဆံသူ အခ်ိဳ႕ရွိေနဆဲဟု အေမရိကန္အစိုးရ၏ သံသယမွာ စစ္တပ္က ခန္႔အပ္သည့္ ဒု သမၼတ ျဖစ္ေသာ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးျမင့္ေဆြ ႏွင့္ သူ၏ စစ္တပ္တြင္းမွ မဟာမိတ္မ်ား၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ မ်ားကို ရည္ရြယ္ျခင္း ျဖစ္ဖြယ္ ရာ ရွိပါသည္။
သေဘာထားတင္းမာသည့္ ရန္ကုန္တုိင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးျမင့္ေဆြသည္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးကို ၿဖိဳခြဲရာတြင္ တာ၀န္ရွိသူတေယာက္ျဖစ္ၿပီး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ အေပၚ သစၥာေစာင့္သိ ေဆာင္ရြက္ေပးေနဆဲျဖစ္ သည္ဟု ယံုၾကည္ရသည္။
အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို သမၼတအိုဘားမားက ႐ုပ္သိမ္းေပးလိုက္သည့္အတြက္ ဦးျမင့္ေဆြႏွင့္ ယခင္ေျမာက္ကိုရီး ယားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ စစ္အရာရွိမ်ားႏွင့္ ခ႐ိုနီလုပ္ငန္းရွင္မ်ားလည္း အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးဌာန၏ အထူးကန္႔ သတ္ထား ေသာ ႏိုင္ငံသားမ်ားစာရင္းမွ ပယ္ဖ်က္ေပးျခင္း ခံရဖြယ္ရာ ရွိေနသည္။
အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ဖယ္ရွားျခင္းက အေမရိကန္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတို႔၏ ဗ်ဴဟာေျမာက္ ဆက္ဆံေရးပိုမိုနက္႐ိႈင္း လာ ေစေရးတြင္ ေႏွာက္ယွက္ေနသည့္ အဓိကအတားအဆီးတခုကို ဖယ္ရွားေပးလုိက္ျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း လွ်ိဳ႕၀ွက္စစ္ေရး အေဆာက္အဦးမ်ားကို ေျမာက္ကိုရီးယား ပညာရွင္မ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ တည္ေဆာက္ ထိန္း သိမ္းေနျခင္းမ်ားကို ေသခ်ာေပါက္ ျဖတ္ေတာက္ ေပးႏိုင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။
လတ္တေလာသက္ေသအျဖစ္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလက ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ေျမာက္ကိုရီးယား သံအမတ္က (ထိုစဥ္က) ရန္ကုန္တိုင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးျမင့္ေဆြႏွင့္ ေတြ႔ဆံု၍ ၎တို႔၏ ေခါင္းေဆာင္ Kim Jong-un ကို အေမရိကန္တို႔က အသေရဖ်က္သည္ဟု ေျမာက္ကိုရီးယား အစုိးရက ယူဆေသာ ဆိုနီ႐ုပ္ရွင္ ကုမၸဏီထုတ္ “The Interview” ဇာတ္ကား ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်ျခင္းကို ရပ္ဆိုင္းေအာင္ ကူညီေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ျခင္းကျမင္ေတြ႔ႏိုင္ဆဲ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ႐ုပ္ရွင္အတြက္ လက္တုန္႔ျပန္သည့္ အေနျဖင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားက ဆိုနီ ႐ုပ္ရွင္ကုမၸဏီကို အြန္လိုင္း မွ ဆိုက္ဘာ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားက ေျမာက္ကိုရီးယား အဖြဲ႔အစည္း ၃ ခုႏွစ္ အရာရွိ ၁၀ ဦး အေပၚ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ အသစ္မ်ား ခ်မွတ္ရန္ ျဖစ္လာေစခဲ့သည္။ ေျမာက္ကိုရီးယား သံ႐ံုး၏ ေတာင္း ဆိုမႈကို တုန္႔ျပန္သည့္ အေနျဖင့္ ဦးျမင့္ေဆြက ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား စီဒီမ်ားကို သိမ္းယူခဲ့ၿပီး အဆိုပါ ဇာတ္ကားကို ေရာင္း ခ်သည့္ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ဆိုင္ပိုင္ရွင္မ်ားကိုလည္း ဖမ္းဆီးခဲ့ပါသည္။
The Diplomat မဂၢဇင္းမွ Shawn W. Crispin ၏ Is Myanmar Still in Cahoots With North Korea? ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္။
The post ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယား စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရးရွိေနဆဲလား appeared first on ဧရာ၀တီ.